Cerddi Edern a Cherddi Eraill/Melin Edern ii
| ← Melin Edern | Cerddi Edern a Cherddi Eraill gan John Glyn Davies |
Mynhadlog → |
MELIN EDERN II.
Try'r meddwl yn ôl yn aml at ẃr y Felin,
efe yn anad neb oedd swyn y lle,
mor ifanc yr oedd yn nghwmni plant a bechgyn,
ac yn gydymaith hoff gan lanciau'r dre.
Fe wyddai am ddirgelion
cors, mynydd, traeth ac afon,
adnabu flodau'r maes a'r adar mân;
hoff ganddo ymdroi
wrth lwyn a rhoi
i'r adar bach eu henwau wrth eu cân.
Hoff ganddo ei waith, ni flinai ar orchwylion,
roedd hacio'r meini yn ddifyrwch llawn,
peirianwr wrth reddf, fe wyddai wrth sŵn olwynion
eu bod i gyd yn gwneyd eu gwaith yn iawn.
Darllenwr o'r manylaf,
yr oedd nosweithiau gaeaf
mor ddifyr iddo a nosweithiau haf.
A chalon lawn,
ddiolchgar iawn,
fe wyddai pwy a wnaeth ei fyd mor braf.
Nid ymdrech erioed oedd iddo fyw'n gymdogol,
roedd ynddo yn naturiol, ac yn ddawn;
ni cheisiodd ychwaith fyw'n llym a manwl ddeddfol,
ond byw yn frawdol ac yn dawel iawn.
Ni pharchai ddeddf anghyfion
gwŷr crefydd na gwŷr mawrion,
a llawer gleisiad trwm a ddaliodd ef,
yn ngwaethaf 'stad
a deddf y wlad;
ni chredai i neb ddigio yn y nef.
Roedd capel a Sul yn bethau mawrion ganddo,
gwych ganddo glywed darllen Sgrythur Lân,
a gwrando ar air urddasol drosodd eto
ac ar lais John yn codi ac arwain cân.
Ni fyddai yn aniddig
wrth wrando ar ŵr dysgedig
yn traethu'n farwaidd ar efengyl gras;
os oedd y dawn
yn fychan iawn,
ar eiriau'r Sgrythur Lân y caffai flas.
A cherddor da iawn, clustdeneu, oedd Mynhadlog
yn gerddor wrth ras Duw, ac nid wrth ddysg,
cydblethai y dôn a'r geiriau'n hynod fywiog,
y goreu am gân o ddigon yn ein mysg.
Cerddoriaeth a'i serch ati
a'i tynodd i drybini,
drwy fynd i gyngerdd yn ddi-feddwl-drwg
a'i droi am hyn—
a phwy mor syn—
o seiat cariad gyda gwarth a gwg.
Gwŷr dinod y ddau, a phwy a ŵyr am danynt
ond rhai henafgwyr mewn un cwr yn Lleyn
ond eto er hyn, dau anghyffredin oeddynt,
gadawsant gyfoeth mawr i fwy nag un.
Mi gefais ineu gyfran
a barodd hyd hen oedran
mewn serch at flodau'r maes a'r adar mân.
Wrth rodio dôl
daw'r ddau yn ôl
pan glywaf hedydd fry yn cwafrio cân.