Telyn Bywyd/Yr Hen Fanerau

Telyn Bywyd

gan Robert David Rowland (Anthropos)

Yr Hen Fanerau.

YMDEITHIAI'R fyddin tua'r gad
Heb fwlch o fewn ei rhengau,
Y rhyfel—gân a lanwai'r wlad,
A chwyfiai y banerau:
Y milwr syllai'n falch ei fron,
Ac ar y faner beunydd,
Fe welai'n glir y frawddeg hon,—
"Gwell angau na chywilydd."

Mae ysbryd rhyfel yn deffro,
A'r alwad i'r gad yn gref,
Magnelau o'r pellder yn rhuo,
A'r mwg yn dyrchafu i'r nef.
Sua'r bwledau,
Fflachia'r cleddyfau,
A'r llymion fidogau
A drochir mewn gwaed.

Catrodau a floeddiant,
Y meirch a garlamant,
A'r dewrion a fathrant
Yn sarn dan eu traed.

Ond nos a ddynesa,
A'i mentyll ollynga
I guddio'r olygfa
A'r faes y gâd.

Daw'r fyddin adre—adre'n ol,
Ond bylchog yw ei rhengau,
Mae llawer milwr dewr ei fron
Dan leni oerion angau!

Ond chwyfia'r benyr yn y gwynt,
Ar flaen y fyddin eto,
Ac er mai llwyd a drylliog y'nt,
A gwaed yn eu llychwino,—
Eu parchu wneir o fewn y tir,
A'u hurddas byth ni dderfydd,
A thystio wnant oddiar y mur,—
"Gwell angau na chywilydd!"

Yr hen fanerau gadwn ni,
Yn enwog gôf—arwyddion,
Am bur wladgarwch Cymru Fu,
Tra'n ymladd a'r gelynion.
A chofiwn tra yn tynu cledd
Dros ryddid ac iawnderau—
Na staen cywilydd gwell yw bedd—
Yw iaith yr hen fanerau!

Nodiadau