O amgylch ei fychain ffenestri
Y tyfai pren rhosyn gwyn tlws,
Ac arogl ei beraidd rosynnau
A ddeuai i mewn trwy y drws;
O dan ei fargodion y nythai
Yr hynod aderyn y to,
A hithau'r fwyalchen ymbranciai
Ar frigyn gerllaw yn ei thro.
O'i amgylch 'roedd gardd a pherlysiau,
Lle'n fynych llafuriai ein tad,
A ninnau fel plant yn ei helpu-
Cael dysgu cedd dâl a boddhad;
Ac weithiau caem ddyrnaid o eirin,
Ac afal neu ddau, am ein gwaith,
Ond os y caem gyfle, fe elai
Yr afal neu ddau yn gryn saith!
O fewn ei glyd aelwyd henafol
Ymgasglem fel teulu ynghyd,
Ein tad gyda'i lyfr neu ei erfyn,
A'n mam gyda'i hosan 'run pryd;
A ninnau yn dysgu ein tasgau
Er myned i'r ysgol drachefn,
A'n tad â'i edrychiad yn cadw
Llywodraeth, a heddwch, a threfn.
Byw adgof a rêd trwy ein mynwes
Am arddull y siamber fach glyd-
Un gwely-ystafell ragorach,
Ni gredem, nid oedd yn y byd;
I'r gwely yn gynnar yr elem
Ar ôl dweud ein gweddi bob un,
Ac yno ceid stori ddiniwed
Cyn gorffwys yn dawel mewn hun.
Cael myned i wely'n rhieni
Ar ôl iddynt godi oedd fraint,
Ac yno yn ddistaw y byddem,
Yn edrych mor dduwiol â saint;
O fewn i'r hen siamber ddi-addurn,
Yng nghanol y gwely bach clyd,
Breuddwydiem am gyfoeth a phleser
Cyn gwybod am drallod y byd.
Ond heddyw nid diben ymholi
A gofyn pa le mae'r hen dy—
Llaw tynged ddaeth heibio a'i chwalu,
Ac heddyw nid oes ond lle bu;
Pa le mae ein hannwyl rieni
Fu yno'n ein magu mewn hedd?
'Rôl brwydro â llu o drallodion,
Maent heddyw yn huno'n y bedd.
