RISIART DDU. 105
Nghymru, yn yr ystyr yma, nes y barnodd rhai dynion teilwDg fod melldith yn rhwym o fod yn gysylltiedig â phob cystadleuaeth, ac y buasai yn well alltudio yr egwyddor gystadleuol allan o'n Heisteddfudau ac o'n holl gyfarfodydd llenyddol. Ond y mae ymddygiad y Saeson, feddyliem ni, yn profi mai nidar yr egwyddor gystadleuol y mae y bai, eithr yn hytrach ar y cys- tadleuwyr ; ac y mae ymddygiad clodwiw ambell Gymro addfwyn a boneddigaidd fel Eben Fardd yn profi yr un peth.
Ni chynyrchodd ein hawdwr yr un cyfansoddiad maith rhwng Eisteddfod Beaumaris ac Eisteddfod Llynlleifiad, ysbaid o wyth mlynedd. Ond cyfan- soddodd liaws o fan ddarnau, a rhai o honynt yn meddu cryn deilyngdod. Un o destynau Eisteddfod y Feni am 1839 oedd " Deuddeng Englyn i Arch Noah." Yr oedd Eben yn ymgeisydd, ond ni bu yn fuddugol, er y rhestrid ei gyfausoddiad yn ail oreu. Gan nad oedd awdwr yr Englynion buddugol yn deilwog o'i gymharu am foment ag Eben fel bardd, yr oedd llawer yn teimlo yn lied amheus gyda golwg ar ddyfarniad y wobr. Er mwyn i'r cyhoedd gael cyfleusdra teg i farnu y pwnc, cyhoeddwyd y ddau gyfansoddiad yn gyfochrog yn y "Gwladgarwr ;" ac ni phetruswn ddweyd ddarfod i gydymgeisydd Eben enill y flaenoriaeth arno yn ddigon teg y pryd hyny. Nid rhyfedd, chwaith, oedd i'r mawr gaol ci drechu gan un llai, mewn cystadleuaeth ag oedd yn cyfyngu yr ymgeiswyr i gylch mor fychan a deuddeng Englyn, tra yr oedd y testyn yn un mor ëang. Y mae rhai beirdd bychain yn nodedig o ffodus mewn darnau byrion, tra nas gall llawer bardd mawr ddim dangos ei allu o gwbl heb gael digon o faes i'w athrylith. Y mae llawer bardd israddol yn Lloegr wedi bod yn fwy hapus yn ei sonnets na'r prif-fardd M
