140 COPIANT
Mae yn dda genym feddwl, pa fodd bynag, nad ydyw bri Eben, fel bardd, yn dibynu yn gwbl nac yn benaf ar yr Awdl hon. Nid rhyw lawer o grebwyll a geir ynddi. Rhoddi bywyd barddonol yn adrodd- iadau hanesyddol Josephus a wneir gan mwyaf ; a phan ystyriwn ëangder y testyn, rhaid i ni ddweyd fod y cyfansoddiad yn gywilyddus o fyr. Oanodd Homer dros bymtheng mil o linellau meithion ar warchaead Caerdroia, er na chymerodd i'w Arwr- gerdd ond |oddeutu haner cant o ddyddiau y rhyfel gwaedlyd hwnw. Pa beth ynte ydoedd rhyw bed war cant ac un ar ddeg a thriugain o linellau i drafod y " gorthrymder mawr, y fath ni bu o ddechreu y byd hyd yr awr hon, ac ni bydd chwaith? "
Sylwn yn nesaf ar yr Awdl ar " Gystuddiau, Amynedd, ac Adferiad Job," sef testyn cadeiriol Eisteddfod y Gordofigion yn Llynlleifiad, Mehefln, 1840. Y beirniaid oeddynt y Parch. E. Evans (Ieuan Glan Geirionydd), ac Ellis Owen, Ysw., Oefn y Meusydd. Dyfynwn y rhan hono o'u beirniadaeth ag oedd yn dal cysylltiad ag Awdl Eben : —
" I Zerah, sef awdwr yr Awdl hon, y mae y Beirniaid wedi penodi anrhydedd y Gadair ; ac ar y cyfansoddiad y maent yn cynyg y syl- wadau canlynol : —
" Yn y llioellau cyntaf y mae yr awdwr yn rhoddi cynwys-drefn o'r holl destun — nodweddiad ei wrthddrych— ei gystuddiau, a'i adferiad. Yna y mae'r awdwr yn myned rhagddo i'w ddesgrifio ef yn y llawn fwynhad o'i fawr gyfoeth a'i lwyddiant. Mae'r rhan yma o'r gwaith yn cynwys darluniad godidog, ac yn amlygu helaethrwydd dawn ddes- grifiadol y cyfansoddydd. Mor ardderchog y mae efe yn gosod allan deleidion amrywiaethol gwlad y pendefig dwyreiniol ! Braidd na feddyliem fod yr holl olygfa yn cael ei lledu ger bron ein llygaid, gan nodiannu pob gwrthddrych a ddichon wneuthur y weledfa yn ddymunol ac yn serchiadol. Yna arweinir ein sylw at y Patriarch hybarch, fel penaeth y wlad freiniol hono, yn meddiannu yr amrywiaethol fendith- ion oedd yn ei amgylchynu, yn ddedwydd ynddo ei hun, ac yn achos dedwyddwch i eraill. Wedi hyn y mae'r Bardd, trwy rin ei athrylith
