Tudalen:Cofiant a gweithiau Risiart Ddu o Wynedd.djvu/159

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

RISIART DDU. 147

tebygolrwydd Ueiaf yn yr arddull, ac mewn un man yn unig y gwelsom debygolrwydd mewn meddwl, ac yr ydym am ddyfynu y darn hwnw, a'r dernyn Seisnig hefyd, fel y caffo y darllenydd gyfle teg i farnu a ellir cyhuddo y bardd öymreig o lên-ladrad. Dyfynwn, i ddechreu, y desgriflad grymus o floedd yr archangel, sydd yn y Pedwerydd Llyfr : —

" Edrychai'r archangel, gan droi yn urddasol, At bedwar ban daear, a'i ddwylaw'n estynol ; Ac yna banllefai'r fath ' floedd ' gref a threiddgar, Ag ydoedd glywadwy i holl gyrau'r ddaear ! Ewropa a glywodd o ystlys i ystlys, O'r creig-drumau Urol i'r lewin Orynys ; A chlywodd pell barthau'r Ynysoedd Prydeinig, O'r Tawchfor trafnidiol i'r feisdon Atlantig; Ac Affrig a glywodd, o grasdiroedd Ajan, Hyd He mae y Gambia yn gwlychu y morlan ; Cyrhaeddodd y ' ddolef ' dros freisdiroedd Asia, Atebwyd ei hadsain yn nghreig Himalaya ; ' A chwrel-gyfandir Awstralia a glywodd, A thros y Tawelfor yr adsain ehedodd ! Gan dreiglo dros fanau yr Andes beneira, Trwy èang gyfandir mawreddus Columbia ; Pob ynys a llynges a glywsant y bloeddio : Ni cheid man o'r ddaear lie nad oedd yn treiddio."

Pel cyferbyniad tlws i'r desgriflad uchod, dyfynwn y llinellau canlynol : —

" Yn nbôniad darfyddol yr udgorn-chwyth seingar, Swn miwsig gwahanol gyrhaeddai i'r ddaear — Milfiloedd o leisiau, mewn cydsain berorol, A pherffaith gysondeb, ond mwy lleddf a dynol, A ddeuent yn nes-nes o'r nenol bellafion, Ac mal y dynesynt cryfhâi eu pereidd-dôn O'r dechreu ni chlywid ond sain bell anghroewaidd, Ac eto yn llawn o dynerwch seintiolaidd ; Mwyhâi, wrth ddynesu, nes chwyddo'n for cerddgar, hoenus orfoledd drwy holl awyr daear ! A'r côr gogoneddus, melyslais, oedd yma, Yn chwareu mor lonol eu per Aleluia !