Mynachlog! neu Yspytty! mor swynol sŵn dy gloch!
Mae'n seinio dros y cymmoedd cudd—"yn iach! yn iach y bo'ch."
Mor hyfryd i'r pererin ar ol ei ludded maith,
Fydd clywed clir wahoddiad hon i orphwys ar ei daith!
Ceiff yma gartref tawel; a phawb fydd yno'n frawd;
Yn ceisio dysgu 'r naill y llall i wrthladd byd a'r cnawd.
Yr oriau gedwir yma i ymbil am y rhâd,
A gluda 'r egwan, er mor lesg, i dawel dŷ ei Dad!
Tŷ gweddi,—tŷ elusen,—tŷ cariad,—cennad Iôr—
Na foed i'r Aberth bythol mwy gael gwawd o fewn dy gôr!
Ond bydded presennoldeb yr Hwn a roddes gri
"Fy Nhad, O! maddeu iddynt hwy,"—ar groesbren Calfari
Ddylenwi côr a changhell, a chafell heb wahân,
Nes byddo'r byd yn teimlo gwres cynhesol Dwyfol dân!
I hen Yspytty Ifan; i ŵydd yr Abbad ffraeth
Yr aed; a chyn pryd Gosper llawn, eu dyweddio wnaeth;
Ac wedy'n ail-gychwynwyd yn osgordd, fel o'r blaen,
A'r Abbad ddaeth i'w hebrwng yn dirion dros y waen.
Ei fendith iddynt rhoddes, ac adref troes yn awr,
A hwythau aethant tua'u bro yn gwmni teg eu gwawr.
IX.
Pan draw ar frig y bryniau, yng ngolwg bro eu bryd, —
Hwy welent yr eangfor yn cysgu yn ei gryd:
Pinaglau draw ac yma,—hen greigiau noeth eu gwlad,
Oastell il caerog Anian lwys,—nawddleoedd rhyddid rhad.
Fe safodd pawb i syllu ar waedlyd wrid y nen,
A'r haul fel coch-farworyn mawr,—heb belydr am ei ben.
Pan yn eu syn-fyfyrdod daeth twrw ar eu clust,
Ni wyddai nebo b'le naphwy: sibrydai Mervin, "Ust."
Ond cyn pen haner munud, fe welid ar y bryn,
Rhyw lu yn gyrru 'n ffyrnig, a phawb asylla 'n syn!
Dynesu wnaent yn dalog,—rhai mewn cynddeiriog nwyd,
Ac ereill ofnent na chaent byth un gip ar Ddyffryn Clwyd.
X.—Rolf, Arglwydd Dinbych.
"O ladron melltigedig! a hyllig deulu'r fall!
Cewch yma, myn y nefoeddfawr, gael profì pwys eich gwâll!
Yn barod! Ha! Ellyllon; yn drawsion ewch dan draed,
Ceiff grug y mynydd feddwi'n awr wrth yfed nodd eich gwaed.
