Tudalen:Gwaith John Thomas.pdf/27

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

'nhad a mam, a byddwn yn gweini y peth a allwn yn y siop, ac yn rhedeg i wneyd rhyw fần negeseuau drosto; a phan gymerodd Mr. Jones fi i'w siop gwelodd fy mod yn gallu gwneyd mwy nag a ddysgwyliodd. Yr oeddwn yn medru lapio te, a choffi, a siwgwr, a sebon, a phob-nwyddau o'r fath, yn hynod o drefnus. Y cwbl a roddid i mi am fy ngwasanaeth oedd fy mwyd, ac yr oedd hynny yn llawn fy ngwerth; ond estynnid i mi ambell chwe cheiniog yn achlysurol, a rhoddai ambell un i mi ychydig geiniogau, y rhai a ddygwn oll yn ofalus i'm mam, obiegid byddwn yn myned adref bob nos i gysgu. Gwnaeth bod yno naw mis neu fwy les mawr i mi, a meddyliais ganwaith ar ol hynny mai camgymeriad mawr oedd na buaswn wedi aros yno ac wedi ymroddi i'r busnes. Ond nid eiddo gŵr ei ffordd. Yr oedd awydd mawr arnaf i gael crefft, ac yr oedd ynnof er's blynyddau ryw hoffder at ddysgu gwneyd esgidiau. Yr oedd fy mrawd Robert wedi cychwyn i fod yn currier, ond oblegid fod yr alwedigaeth yn rhy oer dewisodd fyned at Thomas Williams i ddysgu gwaith crydd. Cytunwyd i minnau fyned at Dafydd Llwyd, ac er na rwymwyd fi, eto yr oedd dealltwriaeth fy mod i aros gyd ag ef am dair blynedd. Aethum yno yn niwedd Hydref, 1832, drannoeth i'r ffair a gynhelid yn wastad y drydedd wythnos o'r mis hwnnw. Gan fod hwn yn gyfnod nodedig yn fy mywyd, ac mai tra yno, mewn ystyr, yr agorais fy llygaid ar y byd, rhoddaf fanylion yr adeg, a'r personau y daethum i gyffyrddiad â hwy, a'r dylanwad a gafodd eu cymdeithas arnaf. Nid oeddwn ond unarddeg oed er y Chwefror blaenorol pan aethum.