newyddion, oedd yn edrych i fyny at H. D. am ymgeledd ac arweiniad. Ond yr oedd ei gymwysderau mor amlwg i'r gwaith, a'i ymroddiad iddo mor fawr, fel y dyrchafwyd yr eglwys yn fuan i dir cwbl wahanol i ddim a gyraeddasid ganddi erioed o'r blaen. Ac nid ydym yn credu i neb lanw mewn unrhyw eglwys le pwysicach nag a lanwyd ganddo ef yn eglwys Corris o 1820 i 1850."
Dau beth a grybwyllir yn y dyfyniad uchod, a gynwysant gymeriad Humphrey Davies yn llawn, ac a roddant gyfrif am y lle mawr a lanwodd fel un o flaenoriaid mwyaf dylanwadol Sir Feirionydd, cymhwysder ac ymroddiad. Y cymwysderau arbenig ynddo fel swyddog eglwysig oeddynt—ei dduwioldeb, ei benderfyniad, a'i allu diball i fod yn ddiwyd a llafurus. Gwnaeth y goreu o'r ddau fyd. Ni bu neb erioed yn fwy diwyd gyda'i orchwylion bydol, ac nid oedd hyny yn ei rwystro yn y gradd lleiaf gyda chrefydd. Yn hytrach bu ei ddiwydrwydd gyda'r byd yn fantais iddo i wasanaethu yn well mewn pethau ysbrydol. Llafuriodd yn ddiwyd a'i ddwylaw fel y byddai ganddo beth i'w gyfranu i'r neb fyddai mewn eisiau. Er enill cyfoeth, cadwyd ef rhag cybydd-dod trwy fod yn haelionus at achos yr Arglwydd. Erioed ni fu gwell engraifft o flaenor yn gosod ei ddelw ar eglwys. Y mae ei ol i'w weled ar eglwys Corris hyd heddyw, yn ei ffyddlondeb a'i gweithgarwch gyda phob rhan o achos crefydd. Ystyrid ef yn un o flaenoriaid tywysogaidd y sir am dymor maith. Byddai yn fynych yn llywydd y Cyfarfod Misol, yn cynrychioli y sir yn y Cymdeithasfaoedd, ac yn llenwi pob cylch pwysig oedd i flaenor i'w lenwi. Yr oedd ei briod hefyd yn un o heddychol ffyddloniaid Israel. Cydgyfarfyddai ynddi lawer os nad yr oll o'r rhinweddau Cristionogol. Nid y lleiaf o honynt oedd ei gofal am achos crefydd, a'i ffyddlondeb i wasanaethu ar weinidogion yr efengyl. Bu y Tynewydd y lle y preswylient—yn gartref clyd i bregethwyr tra y bu y ddau byw.
Cadwodd H. D. y blaen ar hyd ei oes gyda phob symudiad
