Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/100

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

92

Hanes ac ystyr Enwau

afu oddeutu dechreuad y seithfed ganrif. Tardda enw y plwyf oddiwrth y sant hwn. Plwyf LLECHYLCHED .

Saif y plwyf hwn oddeutu saithe milldir i'r de

ddwyrain o Caergybi. Cysegrwydd yr eglwys i St. Ylched . Gwneir i fynu y gair o “ llech " a " chylch ."

Yr ystyr yw "Careg, neu golofn gylchynedig." Yn y plwyf hwn y mae “ Tyddyn Meredydd ,” ac am .

aethdŷ o'r enw “ Cae Howel,” yr hwn oedd dref-dad aeth i Howel y Pedolau.

Capel Tal- y-llyn . - Saif hwn yn mhlwyf Llanbeulan, oddeutu wyth milldir i'r de-orllewin o Langefni, ac yn

terfynu ar afon Ffraw . Y fywioliaeth eglwysig sydd

guradiaeth wastadol yn nglyn a pherigloriaeth Llanbeu . lan , yn archddeoniaeth Môn, ac esgobaeth Bangor.

Gwaddolwyd hi â 8002 gan haelioni breninol. Cyseg. rwyd yr eglwys i St. Mair. Saif yr eglwys ar derfyn

" Llyn y Coron ;" ac o herwydd hyny gelwid y plwyf hwn yn “ Tal- y- llyn . ” Y mae y gair tal mewn enwau

lleoedd yn arwyddo terfyn : -megys Tal-y - sarn , Tal-y. bont, &c. Dywed Dr. W. 0. Pughe fel hyn : " Tal, in the names ofplaces it answers to end : Tal-y -Bont ( Bridgend ). In the names of men it denotes front: Tal haiarn- ( Iron -front).” PLWYF BODEDEYRN .

Saif y plwyf hwn oddeutu wyth milldir o Gaergybi. Tarddai ei enw oddiwrth rhyw St. Edeyrn, bardd enwog.

Cysegrwyd yr eglwys idào oddeutu y seithfed ganrif.

Dywed rhai ei fod yn fab i Nudd, yr hwn a fu yn gweini. dogaethu yn y cymydogaethau hyn tua dechreu y seith . fed ganrif.