Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/106

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

u s Hane ac ystyr Enwa

98

phan oedd efe yna un tro ar giniaw , efe a ddywedodd Ab, ab fe syrthiodd y “ Maenaddfwyn p ” “ Oymer farch danat a dos, a myn wybod a'i gwir a ddywedodd Robyn, ebai gwr y tŷ wrth y gwas. Pan ddychwelodd, gofyn wyd iddo, " A syrthiodd y maen P ” “ Do," ebai y gwas “ Do ; gan wiried a bod y march a fu dan y llano, wedi

marw yn yr aman :" ebai Robyn. Awd i'r aman, & chafwyd ef yn farw . Y mae Llanerchymedd hyd hedd yw yn enwog iawn am feibion yr Awen. Yma y mae cartref Galchmai, Llanerchydd, Meilir, Tegerin , Meilir Môn, ºc.

Plwyf LLANDYFRYDOG. Saif y plwyf hwn oddeutu tair milldir i'r gogledd ddwyrain o Lanerchymedd - tardda enw y plwyf oddi wrth fod yr eglwys wedi ei chysegru i St. Tyfrydog, ap

Arwystl Gloff ; a Dyf ferch Amlalawdd Wledig ei fam . Cysegrwyd hi yn y chweched ganrif . Lleidr Dyfrydog . - Enw ar faen mawr ; ac uchel, oddeutu milldir o'r pentref. Tardda yr enw , yn ol tra ddodiad sydd ar lafar gwlad, oddiwrth fod dyn wedi

dwyn Beibl o'r eglwys, ao iddo ei gario ar ei ysgwydd

hyd y fan hon ; ac iddo syrthio yn y fan yma oddiar ei ysgwydd ; ac fod y lleidr wedi cael ei daro a barn , a'i wneud yn golofn gareg yn ebrwydd.

Dyma benillion a glywais eu hadrodd gan yr awdwr yn Eisteddfod Llanercbymedd : TUCHANGERDD “ LLEIDR DYFRYDOG." .

Buddugol yn Eisteddfod Gadeiriol Môno Avst, 1871. Rhywnoson oer Glan-Gauaf, wrth oleu ffiamau ' r tón, Fy nhaid eisteddai'n ddedwydd , gan fygu pibell lag :

I gwynt oedd gryf chwibanog, a'r gwlaw yn dod i lawr, Gan woegd taranan erchyll, o fewn i'r simnet Lawr;