Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/119

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto


III
Lleoedd yn Mon.
red sydd a'r gael heddyw yn nghoflyfrau yr eglwys,

y mae un person tlawd' i gael ei gynal am ei oes
mewn lle a benodwyd gan y cymunroddwr.
Trachefn, mewn cysylltiad a'r eglwys hon, yng

hyda Llanwenllwyfo, dywedirfod cynysgaeth wedi
ei roddi iddynt fel bywoliaeth eglwysig. Rhodd
wyd 2002. gan Esgobaeth Bangor ; 2002 o'r ged
rôdd frenhinol ; yn nghyda 1,100p o roddion sen
eddol. Y mae yn naddogaeth esgobaeth Bangor,
gan yr hwn y mae hawl yn negwm y plwyf er y

A. 1603, sef yn nheyrnasiad lago I. Adeiladwyd
yr eglwys bresenol ar y cyntaf yn y fl. 1801 , gan

Gwmpeini y Mona & Parys Mines-- Y gwir An
rhydeddus larll Uxbridge, ac Edward Hughes, Ysw.
Amcangyfrif y draul ydoedd 2,500p. yn ol y “ Typ
ographical Dictionary "; ond yn ol y “ Guide to
North Wales,” gan' Mr. J. Hicklin , 4,000p -- sef
dwy fil oddiwrth bob gwaith. Hefyd ,adgyweiriwyd

hi yn drwyadl yn y H.1869, trwy offerynoliaeth y
Ficar - Parch. John Richards, gyda rhoddion gwir

foddol 1,150p., pa swm a gasglodd trwy ei ddiwyd
rwydd ei hun ." Hefyd, casglodd gan ei gyfeillion
uwchlaw 300p. er pwrcasự Organ ysblenydd, o

waith Messrs. Beavington & Son, Llundain. Eto,
trwy offerynoliaeth yr un boneddwr, adeiladwyd
eglwys fechan yn y Borth, yn 1872, yr hon a gyst,
wediei gorphen, oddeutu 500p.

Y mae gan y pedwar enwad ymneillduol yn y dref
eu capelydd hardd a destlus ; ac y mae gan y Tref
nyddion Calfinaidd Gapel ac Ysgoldy Newydd
ysblenydd - gwerth tua 2,200p .

Hefyd,y mae yma Ysbytty Newydd - Dinorben

Cottage Hospital,) yn werthtua 600p. Casglwyd
rhan o'r swm ymagan ewyllyswyr da y sefydliad;
a rhoddodd y ddiweddar Árglwyddes Dinorben y