Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Hynafiaethau Edeyrnion.pdf/52

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

i'r Eurgrawn; ac ystyrid ef yn bregethwr rhagorol. Bu farw yn 1818. "Machludodd ei haul tra yr ydoedd yn ddydd."

ROBERT ROBERTS, gweinidog gyda'r Bedyddwyr yn Llansantffraid, Corwen, a Chynwyd. Ganwyd ef yn Caregafon, plwyf Corwen, yn 1818; a bu farw yn Plasynhonwm, yn yr un plwyf, yn 1868. Llafuriodd yn ddyfal a llwyddianus yn y weinidogaeth, ac ysgrifenodd lawer i'r Greal, Seren Gomer, a chyfnodolion eraill. Rhagorai yn ei fedrusrwydd i drafod hanesiaeth eglwysig, Yr oedd hefyd yn wr cadarn mewn beirniadaeth Feiblaidd, ac uwchlaw'r cyfan yn Gristion gloew. (Gwel ei Gofiant gan H. C. Williams).


EDWARD SAMUEL—Brodor o Arfon, ond hawlia Edeymion ef fel un o'i henwogion, ar gyfrif iddo dreulio ei oes gyhoeddus braidd oll yma, Sefydlodd fel offeiriad yn Bettws Gwerfil Goch yn 1702, a symudodd i Langar yn 1721, lle yr arosodd hyd ddydd ei farwolaeth, yn 1748, ac efe yn 75 mlwydd oed. Claddwyd ef wrth ben dwyreiniol Eglwys Llangar, a thrwy ofal doeth a phriodol mae careg ei fedd i'w gweled o hyd, a'r ysgrifen arni yn hollol ddealladwy. Yr oedd E. Samuel yn fardd o gryn fri, ac yn gyfansoddwr gwych mewn rhyddiaeth; ond fel cyfieithydd ystwyth a da y gwasanaethodd ei genedlaeth fwyaf. Noda G. Lleyn y llyfrau canlynol wedi iddo eu dwyn allan:—1, Bucheddau'r Apostolion. 2. Gwirionedd y Grefydd Gristionogol, cyfieithiad o waith Hugo Grotius. 3. Holl ddyledswydd dyn, cyf. 4. Prif ddyledswyddau Cristion, cyf. 5. Athrawiaeth yr Eglwys, cyf. 6. Pregeth yn nghylch gofalon bydol—pregeth angladdol oedd hon, ond ni cheir son am y gwrthddrych o'i mewn ond yn unig yn y rhagymadrodd). 7. Pregeth ar Adgyfodiad Crist.


ROBERT WILLIAMS, A.M., Periglor Llangar, a anwyd yn 1748, ac a fu farw yn 1825. Claddwyd yntau wrth hen Eglwys Llangar, yn agos i fedd ei gynoeswr a'i flaenorydd E. Samuel. Yr oedd yn fardd a llenor gwych, ac yn wr tra dysgedig. Sonit am dano gyda pharch gan Dr. Owen Thomas yn Nghofiant John Jones, Talysarn. Ceir yn y Gwyliedydd am 1826 awdlau marwnadol am dano gan Peter Llwyd o Gwnodl, a Gwilym Ysgeifiog,