Tudalen:Hynafiaethau Nant Nantlle.pdf/110

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

98

derfynodd y mynai gael ymwared oddiwrth ei boenydiwr, trwy ffarfio
cynllun î gael gwybod ì sicrwydd pa-fodd yr ymddygai eî briod a'i ferch
pe byddai efo wedi eî ddwyn oddiwrthynt, Y prydnawn crybwylledig
ymddangosai fel yn cael el ffino yn «rw gwn y pruddglwyf, rhodìai yn
wyneb drist, siaradaî, yr ychydig a siaradai, mewn ton leddf a galarus, a.
chyda'r hwyr ymneillduodd i'r bendy, diosgodd eì ddillad, llanwodd hwy
âgwellt, achrogydd y dyn gwellt o dan y swmer; yâa ymguddiodd o'r
meilldu i weled betb fyddai y canlyniad pan ddeuaiy merched i odro y
gwartheg. Daeth yr adeg gyda gwyll y nos fel arfer, dyna'r merched yn
agor y drws, ao osh ! dynn y priod a'r tad yn bongiau yn grogedig f

Cyfedwyd gwaedd wylofus ; gwaeddai y wraig am eì phrîod, dMganal el.
rinweddau ef, a'i cholled hithau, a'r ferch yr un modd. A phan oeddynt
yn torî y coríf ì lawr daeth yr hen fachgen o'î ymguddfan wedi eì lwyr-
foddloni eu bod yn eu garu, ac ni ffinodd yr ysbryd amheus ef mwy.
Na [eier ni am gyflawni rhan hanesydd trwy gofnodi y ffaith ddigri

Ymddengys y byddui boneddigion gynt ym cadw yr hyn a elwiâ ffwl,
aeu ddyn a fêdrai ddynwared ymddangosiad hurtyn er difyrwch ac ad-
loniant i'r teulu, Yr oedd un o'r cymeriadau hyn yn Lleuar, yn amser
y Wyniaid. Un diwrnod yr oedd ffermwr cyfagos yn petrnao 2 allai efe
groesi sanau Lleuar, gan fod yr afon wedillifo yn arw. Gwelai y ffwl ef
yn petruso, a nesaodd at yr afon. “A ydych chwì yn moddwl y gallaf
groesi y sarnau yn ddiogel î” sbe y ffermwr.“ O, pa'mnas gellwch,” oedd.
yrabebìad; “ ychydig fnnndan yn ol croesodd boneddwr mor harddel.
ddillad a chwithau y sarnau yn ddiogel.” “Wel, os gallai ef, pa'm nad
allaf finnau,” ebe'r ffermwr ârnan, a chymerodd y sanau; ond nid cynt.
y dechrenodd eu sangu nag yr ysgubodd y llifeiriant ef ymalth, a busasl
wedf boddi oni bai y ffwl ei achub. Y boneddwr oedd wedi coes! yn.
ddiogel o'i flaen oedd y ceiliogwydd! Mae y sarnau yn aros, ond y

.. ffermwr a'r ffwl wedî myned !

Ond nîâ oes terfyn I hanes dygwyddiadau fel hyn, gên hyny y mae yn
thalâ ini eu gadael. Y wyddor a efrydir yn fwyaf cyffredinol yn awr,
a'r hon mewn canlyniad sydd wedi cyrhaedd y graddau uwchaf o ber-
ffeithrwydd, yw cerddoriaeth. Gwir nad ydym yn gallu ymffrostio mewn.
cerddorlon enwog,'er hyny y mae genym nifer o wŷr Ìenaino sydd yn
dringo rhagddynt ym gyflym, ac yn cipîo yn aml flodeuyn arobryn yn
eÍn heisteddfodau a'n cyfarfodydd llenyddol. Yn mysg y rhai hyn y gellir
<rybwyll yn arbenig am Mr. John Hughes (Alaw Llyfnwy), William.
Boberts, Penygroes (Ehedydd Llyfnwy), Hugh Owen (arweinydd y Gloo
Society). Y mae genym ddwy seindorf, un yn Llanllyfni, a'r llall yn
Nantlle, gwasânaeth pa rai a gelr yn hwylus a gwerthfawr mewn gôrym-
deithiau, cyngherddau, &c. Hefyd, amryw gorau a gle socicies per-
thynol i'r amrywiol ardaloedd, yn mysg y rhai efallai mai y
Glee Soclety, dan arweiniad Mr. Hugh Owen, yw y fwyaf cyhoeddus, ì'r
hon y mae Mair Alaw yn addurn gogoneddus. ;

Mewn rhan e'r Nant y mae addysgiaeth y plant wedi ei drosglwyddo
1efal Bwrdd Addysg. Y mae Bwrdd plwyf Llanllyfni yn gynnwynedig