Tudalen:Hynafiaethau Nant Nantlle.pdf/44

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

» "

am diodi ac afferwch y fai a'r adeilid&u. _Taelldsi “Eben Fsidd dybted amai Sarah, Countess oî Radnor, a mercb î Syr Johm Bodfel,o Bodfel, . oedd y foneddiges y cyfeiria y traddodiad ti, ac iddi twy briodì symud. Âfyw i Loegr, neu sr y Cyfandir, ac oblegid hyny iddi.esgeuluso cf hetifeddiaethau gartref, Yng John Solomon Wiliams, yŵw., y perchenog preeenntl sydd fâb ac olynydd î Solomon Williams, fab John Williams, f«b Solomon Williams, fab Williash Thomaa, fab 'Fhomas Williams, fab William "Thomas, a an- swyd ym 1635 neu 1639. Ganwyd John Solomon Williarns yn Mrynaera, .Aws5 19, 1838. Priododd 8 Mary, imerchi Mr.' Williams, Oaetellior, Mon. Heblaw tueddiadau.oaruaidd a haelfrydig fel boneddwr, y mae Mr, Williams yn meddu ar raddau helaeth. e wybodaeth n chwaeth len- -yddol, so weâi astudio rhai canghenau, yn neillduol cerddoriaeth yn Hed berffaith. Miss Williwms hefyd, ei ferch; sydd yn'ieddiannol ar gynneddfau addawol iawn; oblegid er nad yw ond ieuano gwyddofn iddi gario ymaith lawryf buddugoliaeth mewh Eisteddfod Gadeiriol ;'a'r fathfoâdhâd a gynnyrchai ei datganiad o ryw ddernyn terddorol, ar yr mn amgylchiad, fef yr amrhydeddwyd hi gan yr Eisteddfod a'r ffugenw soniarus, Myfanwy'r Glyn.”

4 BRYN CYNAN,

Yn egos i Bont Lyfni, âr y tu dwyreiniol i'r afon, y mae bryn bychân coediog, a ffermdy yn dwyn yr enw uchod. Tybiri'rlle gaol ei alw ar yr enw hwn oherwydd rhyw gysylltiad fu rhwng Cynan, neu yn hytrach Gruffudd ab Cynan â'r lle. Ganwyd Groffudd yn y Werddon, lle ffoasai eî dad, Cynan ab Iago, am nawdd at Awloedd, brenìn y Werddon. . Tra bu yno priododd Cynan feroh. Awloedd, ac o'r briodws hon. y deilliodd Gruffudd ab Cynan, Tywysog Gwynedd, Yr oedd gorsedd Gwynedd ar y myd yr oedd Gruffudd yn faehgen yn oael eì thrawefeddiannu gam 'Trahaistn ab Caradog, yr hwn el hunan oedd wodi ymgymysgu 8'r gwaed breninol trwy briodì Nest, ferch Gruffudd ab Lìywelyn,. Wedi i

“Grufodd ab Cynan dyfu ì fyny, a pherffeithio ei addysg yn-y Werddon, ac ar yr un pryd yh ymwybodol o'i bawl i orsedd Gwynedd, efe a ddaeth .dgosodd i Fon, yn cael ei ddilyn.gan fyntal c Wyddelod. Ymostyngodd. . Mon i gydnabod.oi awdurdod. Wedi hyny efe a groesodd afon y Mena, ac&wewyllodd yn Arlon; nc o bosibl mai yn Bryn Cynan yr oedd el dbencadlys y pryd hwn. Modd bynag, Trahaìarn, yn hysbys o'î symud- -imdau, a drefnodd eí fyddin ì'w wrthsefyll; ac wedi brwydr waedlyd a arfuodd, fel y bu gorfod' ar Gruffudd encilio dron y Fenai i Fon yn dì, Cymerodd y frwydr yms le mewn mau aelwir Bron yr Erw, gerllaw Fn, yn Man Cynnog; 2 mae yn briodol i.nî grybwyll am y gwahatiol dybiau o berthynas 1. .meiyifa Bron yr Erw. Y mwyafrif, ac yn eu plith y mae Carnhuanâwo, --Lewis, Catheraìl, Williams, a'i lleolant yn agos i Harlech, yn Meîrion- -ydd;ond tybiwn fod: Mr, E. Thomas (Eben F&rdd) mewn ysgrif ôî dddo yn yr Arch, Ommlirensia, wedi profi i foddionrwydd ma] Bron yr