1 ! 2 . 76 Byddai Dodi y.gwelliaritat bychairi i graddol yay dull o wnegdy Bechau ya debyg o fino y darllenydd i gorfanyltwydd diangenrhaid. Ar J.cyntaf yr ADXgan odd ceisio ga graad st: yr un maintióli, ac yr oedd rhai cyntaf ya fychain law... Wall y darllenydd weled gan Mr. John Fanies, Fodlay, estamplau ddigon o'r hon ddull a'r maintioki gwreiddiol, ac, obosibl y math oyntaf á weithiwyd erioed yn Nantile, Tuar Awyddyn 1746, meddak awid. "Bangs Sir Gaerynarfon" (Parch. P. B. Willamos), dechreuwyd gwneyd rhal cymaint arall a'r rhai cyntaf, & gal- vyyd hwy yn "geryg dwbl," am eu bod yn ddwbl y maint a dwbl y pris. Yn fuan dechreuwyd gwneyd rhag cynaint arall drachefn, y rhai * wwyd yn “ ddwbl meer." Ond fel yr oedd et maint s'u graddau yn ychwanegu yr oedd yn rhaid cael enwau newyddion i'w gwahaniaetby, a dywedir mai y Cad. Warburton, perohenog Cao Braich y Cafn y pryd bwaw, ar awgrymiad ei foneddiges, a ddechreuodd roddi yn enwau Cotin- tenses, Ladies, Duchesses, a Queens, wrth y rhai yr adnabyddir y gwa harol raddau o lechi yn holl chwarelau Arfon, on nad yn holl chwarela Oymru hyd y dydd heddy". Y prif gloddfeydd yn Nantile, pan yngrif- enodd y Parch. P. B. Williams, oedd yr Hafodlas a'r Cilgwyn. Yr Hafodlas a elwir yn awr Cloddfa y Coed, yr kon sydd yn meddiant Hugh Roberta, Galltberan, gerllaw Pwllheli, aO A weithir fryw raddau yn y dyddiau hyn. Y prif gloddfeydd yn awr ydynt y Dorothea, Cilgwyn, Penybryn, Talyaarn, Penynoraedd, a'r Coedmaadog. Yn y gyntaf, yr hon a ddechreuwyd tua 40 mlynedd yn ol, y page tua 625 yn gweithio. Y prif bercbenog yw J. H. Williams, Yow., Glambelino, a'r goruchwyl. wyr ydynt Mri. J. J. Evaris a D. Pritchard, Yn Ponybryn nen Gload- fa'r Lon y Dine tua 250 ya gweithio. Y pershenogion ydynt Mri, Dew and Co., Llundain, a'r gorachwytwyr ydynt Mri W. Davies - J. Bo berts. Yn Talysac y mae tua 300 yn gweithic, a'r goruchwylwyr ydynt Mri, Robinson, T. Jopos, A J. C. Jones.. Yn Penyrorsedd nid oes yn awr opd tua 40, a'r goruchwylwyr ydynt Mri. Darbishire a W. Roberto Yr oedd yn y chwarel hun, tas phedair blynedd ynol, taa 500 yn gweithio. Yo Coedmadog mae tua 100 ya gweithio, a'r goruobwylwyr ydynt Mri, L. White so O. Rogers. Ya y Gilgwyn y mae tua 280 yr &#cithio, a'r goruchwyliwr y br. Ella Williams. Dyma y rhai pwys- icaf o fewn Dyffryn Nantlle 4 C 6 3 3 1 ! 1 i 1 Y CHWARELWYB. Ni byddai yn briodol i ni ymhelaethu llawer ar y chwarelwyr, yn unig Rodwn ychydig o bethau a pmddengys i ni yn fwyaf nodweddiadol ohon- yt. Nid yw y chwarelwyr; a'u cymeryd at'en gilydd, yn ymddangos ya ddynion iach a chorfforol iawn. Droddefapt yn aml oddiwrth y cryd- cymalau, a diferant yoi fynych i'r mynwentydd trwy effeithiau nychlyd
- gwenieithus y ddarfodedigaetk. Y mae amryw o bethau yn dal
cysylltiad a'u gwaith He s'u barferion sydd o angenrheidrwydd yn ni- weidiol i'r hiechyd. Sylwer ar yr adeiladan thiryd-dyllog, anniddos, He' mse y rhai sydd yn hollti.ac yn naddu yn eistedd ynddyut ar hyd y dydd. Cintzed ny „Google
