Ni ddywedodd Tomos air. Yn rhyfedd iawn, y rheswm a roddai'r Prifathro dros iddo weithio oedd y rheswm a barai iddo beidio. Gweld ei fam yn gorfod gweithio'n galed ag yntau'n ennill dim a wnaeth i Domos golli blas ar ei wersi. Pan oedd yn hogyn bach, dywedai ei dad bob amser mai mynd i'r chwarel i ennill bwyd yr ydoedd, a chredai'r bachgen hynny mor llythrennol, fel y byddai'n rhaid i'r tad gadw tipyn o'i fwyd chwarel, a dyfod ag ef adref yn ei dynn i Domos bob dydd, a bwytâi yntau'r frechdan sych honno gydag awch gwas ffarm am ei frecwast. Pan laddwyd yr enillydd bwyd yn y chwarel ddwy flynedd cyn hynny, y sylweddolodd Tomos fod yn rhaid i'r frechdan ddyfod o rywle heblaw o dynn bwyd ei dad.
Ar ôl i Domos ennill yr ysgoloriaeth i'r Ysgol Sir y lladdwyd ei dad, ac o'r dydd hwnnw aeth dysgu'n boen arno. Wrth gysidro a chysidro o ba le y deuai'r frechdan, y collodd ei awydd at ddarllen.
Gallai ddychmygu a gweithio dyrysbwnc yn iawn, ond ni allai gofio. A gan mai treiswyr y cof gafaelgar sy'n cipio'r deyrnas mewn arholiadau, deuai'r sgolor yn nês i waelod y rhestr nag i'r top.
Blinai hyn ei ysbryd, rhoddodd oreu i weithio, ac aeth i fyw ar ei ddychmygion.
