am awr, f'ewythr yn geg-agored wrth ochr y chwedleuwr, a minnau'n addurno'r llawr â chroen oraens.
Dim ond unwaith yr aethom allan i'r Aber yn un o'r cychod swllt-yr-awr. Tro go anffodus fu hwnnw. Nid oedd f'ewythr yn fawr o rwyfwr, er y gafaelai yn y rhwyfau a thynnu fel petai am groesi i Iwerddon ac yn ôl cyn pen yr awr. Yr oedd y môr yn dawel, a llithrasom yn esmwyth tros y tonnau a minnau'n gwylio traethau a chaeau Môn yn nesáu. Ond fel yr aem ymhellach o'r lan, dechreuodd y cwch anesmwytho, a gwelwn mai go ansicr oedd hynt y rhwyfau drwy'r dŵr. Daliai f'ewythr i wenu a wincio arnaf, gan chwerthin yn llon pan yrrai ton go fawr y cwch ar ŵyr. Collaswn i bob diddordeb yn fy melysion ac yn yr oraens mawr ar hanner ei blicio, a dechreuwn deimlo bod f'ystumog yn rhyw godi a disgyn hefo'r tonnau. Yr oeddwn hefyd yn amau mai arwynebol oedd gwên a chwerthin y rhwyfwr anfedrus, oherwydd gwelwn ef yn taflu ambell edrychiad go bryderus i lawr i'r tonnau. Ymhellach ac ymhellach yr aem o olwg y Cei, a chryfach o hyd yr âi hwrdd y môr. Tybiwn fod nerth y rhwyfwr yn araf ballu hefyd, oherwydd gorffwysai ar ei rwyfau yn bur aml; ac er y daliai i chwerthin a wincio, gwelwn yr edrychiad pryderus yn dyfnhau yn ei lygaid.
"Rhaid inni droi'n ôl ' rŵan, John bach, " meddai o'r diwedd, "inni gael mynd i'r ciaffi am 'banad."
Tynnodd â'i holl egni ag un rhwyf er mwyn troi pen y cwch yn ôl tua'r Cei, ond cafodd gaff gwag sydyn, a syrthiodd yn bendramwnwgl rhwng y ddwy sedd ym mlaen y cwch.
"Hei F'ewyrth, y rhwyf!" gwaeddais innau. "Y rhwyf, y rhwyf!"
Ond yr oedd hii'n rhy hwyr. Cododd f'ewythr yn ôl i'w sedd i weld y rhwyf yn nofio fel pluen lathenni o'n cyrraedd.
"Diawcs, dyna'r wagan dros y doman, John bach! Be' ddywed dy fam, tybed?"
Tynnodd fel nafi wrth y rhwyf arall, ond ychydig argraff a wnâi hynny ar hynt y cwch. Crafodd ei ben, ennyd, ac yna cododd â'r rhwyf yn ei law i'w tharo yn y bwlch rhodli yng nghefn y cwch.
