Tudalen:Oriau'r Hwyr.pdf/29

17
Bu oesau 'n malurio hen gastell Llangollen , *
Yn dwyn ei gadernid ystyfnig i lawr ;
O ganllaw'r saethyddiona thŵr y lluman - bren
Ymgyfyd carneddau aruthrol yn awr :
Trwy'r holl ystafelloedd aeth tân y ffagoden ,
Gan adael ei furiau yn foelion i'r gwynt ;
Wrth ochr ysylfaen gorweddodd y nenbren
Er pan oedd Myfanwy yn byw ynddo gynt.

Fe fu yn y Castell " ystafell addoli,”
Lle clywid gorfoledd a moliant cyn hyn ;
Fe fu yn y Castell “ ddwy ffynnon i 'molchi,”+
Llebutwysogesau fel eleirch gwyn gwyn :
Buyno freninoedd -- ond dibwys yw hyny,
Caed gormod o rhei'ny yn fawr ac yn fân,
Y cwestiwn mawr ydyw - pwy oedd a fu'n caru
Yr eneth lygat-ddu yn Nghaer Dinas Bran ?
Pwy oedd a fu'n caru ?-pwy oedd a fu'n peidio !
År ol unwaith weled Myfanwy dêg lân ;
Na, meddwl a chredu wnai llanciau ' r oes hono,
Fod prit ffordd paradwys trwy Lộs Dinas Bran ;
I ddringo hyd ati os oedd yno fynydd,
A chamlaso ddyfroedd o amgylch ei dôr, I
I gariad 'roedd edgn a groesent ddwrffosydd
Pe 'n ddyfned âg annwn - pe'n lleted â'r môr.

Pan oedd doldiroedd Dyfrdwy fwyn ,
A gerddi fil yn dechreudwyn ,
Golesni tyner Gwanwyn îr
Ar ol y rhew a'r eira hir, Mae y tri phenill a ddechreuant yma wedi eu cymhwyso i'r alaw
boblogaidd “Cader Idris,” peu “ Jenny Jones."
+ “ Fe fu yn y Castell ddwy ffynnon i'molchi. ” Cyfeirir yma at yr
hên hwiangerdd :
“Mae yn y Bala flawd ar werth ,
A Mawddwy berth i lechu ;
Mae yn Llyn Tegid ddwr a gro ,
Ac efailgo' i bedoli ;
Ac yn Nghastell Dinas Bran
Ddwy ffynnon lân i 'molchi.”
Y mae awdwr lled ddiweddar yn dyweyd y gallesid gweled, yn ei amser
ef, y fan lle yr oedd y ffynnonau, ac hefyd y lanerch lle safái yr ystafell
addoli.
$ Ymae olion y dwrffosydd yn amlwg hyd heddyw . Amgylchynenty
castell oddigerthun talcen iddo.