Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Oriau yn y Wlad.djvu/44

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

yn y gymydogaeth hon, yn y fan lle nad oes na "gwaith na dychymyg" er's llawer dydd!

Arhosasom wrth y llidiart tra yr elai W. P. at ddrws y bwthyn i ofyn am ganiatad i nifer o Gymry oedd wedi dod yno "er

er mwyn Goronwy" i gerdded ychydig o gwmpas y lle. Daeth gwraig lled wanaidd yr olwg arni i'n cyfarfod, a hysbysodd ni yn hynod o foesgar fod croesaw calon i ni edrych pob twll a chornel yn y fan. Aethom i'r ardd, a gofynodd W. P. i Mrs. ——— pa le yr oedd y cerfiad y tybid iddo gael ei wneyd gan Goronwy. Dangosodd hithau gareg arw yn y mur, yn lled agos i ddrws y ty, ac wedi craffu gwelem fod arni, yn gerfiedig, y llythyrenau a ganlyn:—

Beth y maent yn ei arwyddo? Onid Goronwy Owain yw ystyr y ddwy isaf? Ac onid oedd ganddo frawd o'r enw Owain Owain? Bydd genym air yn ei gylch ef yn nglyn âg Eglwys Llanfair. Hysbysid ni gan y wraig fod y pen hwnw o'r bwthyn lle y ganwyd Goronwy wedi myned yn adfail, a bod y ty presenol wedi ei godi ychydig latheni yn îs i lawr. Yn unol â'i thystiolaeth, yr oeddym yn gallu canfod darnau o fur y bwthyn cyntefig. Ond er fod y ty wedi cyfnewid ychydig, yr oeddym yn hollol sicr ein bod yn sefyll yn y llanerch lle y ganwyd Goronwy Owain, a'r lle fu yn gartref iddo yn mlynyddau cyntaf ei oes. Ar ol craffu ar y fan, cawsom rydd-ymddiddan yn nghysgod clawdd yn yr ardd. Coffawyd lluaws o linellau barddonol o eiddo Goronwy. Ceisiwyd rhoddi esboniad ar rai ymadroddion anhawdd a geir yn ei weithiau. Cyfeiriwyd at yr amcan-dyb—fod golygfeydd Natur yn gosod eu hargraff ar feddwl ac athrylith gwahanol awdwyr. Beth yw nodweddion mwyaf amlwg athrylith Goronwy?