PENOD IX.
"Y MAE Cwn Caer yn cysgu yn rhagorol," ebai Reinhallt "na thorwch ar eu breuddwydion."
Cerddasant yn mlaen yn wyliadwrus, a buont yn dra ffodus yn eu hymgyrch, gan iddynt gyrhaedd ty Robert Brown heb i ddim neillduol ddigwydd ond dal trwy gynllwyn ambell i wyliwr, a'i drosglwyddo yn ddiogel at ei frodyr i dyrau y porth. Fel y dywedasai Glyn Cothi; bu gwybodaeth flaenorol Reinhallt o heolydd y ddinas o gryn wasanaeth iddo, a Chadi Gyfarwydd ydoedd gyfarwydd iawn yn y pwnc—- parth yr heolydd doethaf i'w hymdaith. Cyrhaeddasant balas Brown yn mhen tuag awr ar ol eu dyfodiad o fewn y caerau. Ymosodasant arno o'r tu cefn. Neidiodd Cadben Ifan i ben mur uchel, a disgynodd yn lwmp i ystafell y cogyddion, gan eu dychrynu yn ddirfawr, a pheri codi gwaedd yn eu plith uwch adwaedd. Ffoisant am eu bywydau, gan haner gredu fod y nefoedd yn dechreu gwlawio am eu penau wyr arfog. Yr oedd y ty cyn pen ychydig fynudau yn gynhwrf drwyddo o ben bwy gilydd. Rhuthrai y naill heibio'r llall yn chwyrn, heb gymeryd amser i holi eu gilydd pa beth a barasai y fath gythryfwl. Y syniad cyffredin ydoedd mai lladron oedd wedi ymosod ar y ty; ac mewn amser, casglwyd yn nghyd y bwa-saethau a'r cleddyfau. Gan belled ag y gellir casglu oddiwrth lyfrau hanes Caerlleon, a dinasoedd cyffelyb, prin y rhifai palasau y boneddigion penaf mewn dinas ragor na chwech ystafell. Nid oedd palasau y 15fed ganrif ond bythynod o'u cyferbynu ag aneddau eang a heirdd uwchradd yr oes hon.
