Gwirwyd y dudalen hon
6. Pan ddaeth peiriannau newydd, bu raid cael lle iddynt heblaw yn y cartref, fel y caffai llawer o bobl weithio gyda'i gilydd. Fel hyn y daeth y ffatri i fod.
7. Tua'r un adeg agorwyd glofeydd yma a thraw ar hyd y wlad. Dechreuwyd gweithiau dur ac alcam.
8. Daeth y gweithwyr i fyw i'r ardal lle'r oedd y gwaith. Codwyd llu o dai yn ymyl ei gilydd.
9. Fel hyn y daeth rhai o'n trefi mawr i fod, megis Merthyr, Abertawe, Birmingham a Sheffield.
10. Gwneud arian oedd amcan y rhan fwyaf o'r meistri, mewn ffatri a glofa. Ni ofalent lawer am fywyd eu gweithwyr.
11. Gwnaent iddynt weithio'n galed iawn am arian bach. Yr oedd y