Tudalen:Tro yn Llydaw.djvu/50

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon
"Pam y mae Llydaw'n fwy Ceidwadol na Ffrainc? "
"Dylanwad y boneddigion, — ei hen deuluoedd, — a'r offeiriaid."
"Beth ydyw credo'r offeiriaid?"
"Y maent yn Geidwadwyr ac yn Frenhinwyr bob un. Ac y mae eu dylanwad ar y bobl yn fawr iawn."
"A ydyw'r bobl yn eu parchu?"
"Nag ydynt, ond y mae arnynt eu hofn, hwy fydd yn eu cyffesu ac yn eu claddu."
"Yr ydych chwithau'n Babyddion? "
"Ydym, Ffrainc ydyw'r lle mwyaf Pabyddol yn y byd. Ond nid ydyw crefydd yn ddim ond enw i ni. Mae llawer o'r Llydawiaid yn ddefosiynol, yn enwedig y merched, ond y mae pawb yn dechre chwerthin am ben crefydd. Nid ydyw'n Pabyddiaeth ni ond esgus dros fod heb yr un grefydd. Y mae Ffrainc yn medru gwneud heb yr un yn iawn."
"A fyddwch chwi'n mynd i'r eglwys weithiau?"
"Na fyddwn, byth."
"A fuo un o honoch yn cyffesu?"
"Ha, ha, naddo erioed."
"Fydd yr offeiriaid yn dweyd beth gyffesir?"
"Na fyddant, byth. Y mae hynny o dda ynddynt, medrant gadw cyfrinion yn iawn. Ac y mae'r gyfraith yn cefnogi hynny, fedr neb wneud iddynt ddweyd ar lw."
"A ydyw buchedd yr offeiriaid yn foesol?"

"H — m — m!" meddent, gan droi ochr eu pennau, i ni weled yr amheuaeth oedd yn eu llygaid. Yr oedd y Llydawr yn anesmwyth ers tro, ac yn llawn awydd am gael ein holi.

"Ai nid Pabyddion ydych chwi?"
"Nage, Calfiniaid."
"Y nefoedd fawr ! a ydych yn credu credo Calfin i gyd?"
"Ydym, i gyd."
"Dyna'r gredo fwyaf ofnadwy fu erioed. Yr wyf yn sicr nad ydych yn ei byw."
"Ydynt yn sicr, Owen Tresaint, edrychwch arnynt, nid ydynt yn ysmygu nac yn yfed, y maent yn meddu holl ragoriaethau'r Saeson. A dyma ninnau'n meddu holl wendidau'r Ffrancod, — yn ysmygu ac yn yfed, yn siarad a gwaeddi. Hwre !"
"A ydych yn meddwl fod y Saeson wedi'r cwbl yn well pobl na'r Ffrancod?"