Buom yn crwydro trwy yr holl ystrydoedd, gan edmygu y tai henafol a'r eglwysi, ac eisteddasom dan gysgod y coed ar lan yr afon i wylio'r plant yn chware. Bron na feddyliem mai yn y Bala yr oeddym wrth weled wynebau Cymreig y plant, a hanner ddychmygwn weled y Sul wedi dod, a hwythau yn yr Ysgol Sul yn ateb Rhodd Mam. Gwyn fyd nad felly fuasai.
Erbyn i ni gyrraedd y tŷ, yr oedd y bobl wedi deall oddiwrth Ioan y Gyrrwr mai Cymry oeddym, ac nid oedd taw ar eu holi. Teulu o dad a mam a phedair merch oedd y teulu, a holai'r merched ni, er mawr foddhad i'r dyrfa o Lydawiaid oedd yn y gegin. Buom yn cyfrif bob yn ail, hwy yn Llydaweg a ninnau yn Gymraeg. Holent am ferched Cymru,beth oedd lliw eu gwallt a'u llygaid, a fedrent ganu a dawnsio, pa fath flodau fyddent yn wisgo. Yr oeddynt hwy'n holi yn Ffrancaeg, gan ail adrodd eu cwestiynau yn Llydaweg. Byddem ninnau'n ateb yn Gymraeg. Pan ofynnodd Josephine yn swil fath lygaid oedd gan eneth Gymreig, atebodd Ifor Bowen yn Gymraeg, — "Un llygad glas ac un llygad du,". — a meddyliais na pheidiai'r Llydawiaid a chwerthin.
Pobl o'r wlad oedd pobl y gwesty, wedi dod i'r dref i fyw bymtheng mlynedd yn ol. Yr oedd y merched wedi cael addysg llawer gwell na'r cyffredin, mewn ysgol gedwid gan leianod. Coginio oedd gwaith y gŵr, wrth y stof y ceid ef bob amser. Byddai'r wraig, — hen wraig hardd, a'i llygaid yn dduon dduon, — yn eistedd yn ei ymyl, ac yr oedd yno bob amser, a'i chyngor caredig yn barod. Louise, y ferch hynaf, oedd clerc y tý; Jeanne, yr ail, oedd yn gofalu am y gegin; Francoise, y drydedd, oedd yn cario bwyd i'r bwrdd ar hyd yr hen risiau derw mawr; nis gwn beth oedd gwaith Josephine, os nad gwneud ei gwallt. Yr oedd Francoise yn barod i ddweyd pob peth a wyddai, ac yr oedd ysgwrs â hi yn dweyd cymaint wrthym am fywyd Llydaw ag ysgwrs Owen Tresaint.
