Tudalen:Y Geilwad Bach.pdf/17

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

PENNOD II.

ORIAU AMRYW.

BORE Gwener yn yr un wythnos ag y rhoddesid y swllt gwerthfawr i'w mab, aeth Beti Shôn at fôn y grisiau yn ei chegin, gan weiddi:

"Morgan, cwn! Mae bron a bod yn ddeg o'r gloch!"

Bwthyn bychan iawn oedd ei hannedd—un ystafell i lawr, ac un i fyny, fel llawer eraill o dai gweithwyr ar Y Waun y pryd hwnnw, Ond yr oedd un fantais o'i hochr hi yn y preswylfod cyfyng, oblegid dim ond hyhi a Morgan oedd ei theulu i gyd, pan oedd llawer o'i chymdogion yn yr unrhyw fath ar dŷ yn gorfod mynnu lle i bump neu chwech o blant, heblaw hwynt-hwy eu hunain.

Ymhen ychydig funudau clywai Beti ei mab yn cerdded planciau'r llofft, ac am hynny hi a osodes ei "sincin esmwyth" ef—hynny yw, ei botes o fara, dwfr a siwgr—yn nes i'r tân i'w dwymo.

"Rwy'n ddiweddar heddi', mam," ebe'r llanc ar ddyfod ohono a'i got ar ei fraich allan drwy ddrws y staer gerrig, "ond fe fyddaf wedi mynd drwy'r forge a'r ffeindri cyn cino, ac fe wnaf y ffyrnau pydlo ar ol hynny. Dyna lweus fy mod yn gallu torri'r enwau i lawr bob un, yn lle trysto i'r cof i gyd !"

"Ie, ond byt dy fwyd! Fe allwn wilheua'r un pryd. Sawl un oedd genti nithwr?"

"Rhowch weld: estynnwch y papur 'na ar y seld i fi, 'newch chi?"