Ceiriog a Mynyddog/Gwnewch Bopeth yn Gymraeg

Ceiriog a Mynyddog

gan Mynyddog

golygwyd gan John Morgan Edwards

GWNEWCH BOPETH YN GYMRAEG.

OS Cymry anwyl ydych,
Na wadwch byth mo'ch iaith,
Er mynd i wlad yr estron,
Neu groesi moroedd maith;
Os holir chwi yn Saesneg,
Yn Lladin neu'n Hebraeg,
Gofalwch, doed a ddelo,
Am ateb yn Gymraeg:

Siaradwch yn Gymraeg,
A chanwch yn Gymraeg,
Beth bynnag fo'ch chwi'n wneuthur,
Gwnewch bopeth yn Gymraeg.

Os gwneir cymwynas i chwi
Gan gyfaill ar eich taith,
Os cewch chwi eich boddloni
Mewn geiriau neu mewn gwaith,
Diolchwch am gymwynas
Yn acen yr hen aeg,
Ac os byth canmolwch rywun,
Canmolwch yn Gymraeg.

Pan fo'ch chwi wedi blino
Gan lafur maith y dydd,
A'r heulwen wrth fachludo
Yn gollwng pawb yn rhydd;
Adroddwch eich blinderau
Yng ngeiriau'r Omeraeg,
A phan yr ewch i gysgu,
Wel cysgwch yn Gymraeg.

Pan fyddo rhyw sirioldeb
Yn ysgafnhau eich bron,
A gwenau ar eich gwyneb,
A'r galon fach yn llon,

Addurnwch eich llawenydd,
A gwisg yr Omeraeg,
A phan yr ewch i chwerthin,
Wel chwarddwch yn Gymraeg.

Os ewch chwi dros glawdd Offa
I fyw at Sion y Sais,
Mae'n siwr o geisio'ch denu,
Ond peidiwch gwrando'i gais;
Ewch heibio'r capel Saesneg,
A chofiwch yr hen aeg,
Yn sŵn addoli'r Saeson
Addolwch yn Gymraeg:—

Siaradwch yn Gymraeg,
A chanwch yn Gymraeg,
Beth bynnag fo'ch chwi'n wneuthur,
Gwnewch bopeth yn Gymraeg.

Nodiadau