Gwaith Dewi Wyn/Y Bardd Ei Hun

Gwaith Dewi Wyn

gan Dafydd Owen (Dewi Wyn)

golygwyd gan Owen Morgan Edwards

→

Y BARDD EI HUN.

I.
WRTH EDRYCH AR EI BORTREAD.

DEWI Wyn wyf, dien wedd,
Ac o'ngenau cynghanedd;
Fy arwyddair fo Rhyddid
Pob gradd heb na lladd na llid:

Dawn byd a'i wyneb ydyw,—trybelid,
Ysgol Rhyddid yn disgleirio heddyw.
Trwydded i fyd, Rhyddid fo,—O Rhyddid!
Enynned Rhyddid yn enaid trwyddo.

II.
DEWI WRTHO EI HUN.

Yn myd Awen mae Dewi,—a'i enaid
O anian barddoni;
Pallai olud Pwllheli,
Neu fyd tlawd, fy atal i.

III.
OED Y BARDD.

Rhagor na deg ar hugain—yw mlwyddau
Aml heddyw 'r wy 'n ochain;
Er nad rhyw hen—oed yw 'r rhain,
Ond agos iawn yw deugain.

Be digwydd byw y deugain,—dyn gwannaidd,
Dan gwyno ac ochain,
Ac aml groes i feinioes fain,
Tra agos byddai trugain.

Onid drwg iawn y trugain ?—ychydig
Bach wedyn a arwain,

At y rhai mwyaf truain,
Ambell hen wr musgrell main.

Drygau y pedwar ugain,—anallael,
Na ellir braidd ubain;
Prif haint yr henaint yw 'r rhai 'n,
Gwachul a chull a chelain.

IV.
GORFFENAF 19, 1840.

Mor ferr yw 'm hanadl, mor fawr yw 'mhoenau,
Gan drydar nwydwyllt, gwŷn dirdyniadau,
Am ddolur fy meddyliau,—yn ddibaid,
Mae gwaew o enaid i'm gewynau.

V.
YN EI AFIECHYD.

Arteithiau, aethau weithion—golwythog,
A lethant fy nghalon;
Ymchwydda, ymrwyga mron,
Mewn gofid—ac mae'n gyfion.

Ymhob achos am bechu—rhyfygawl,
'R wyf agos a threngu;
Bydolrwydd, cnawdolrwydd du,
Daeth a melldith i'm halltu.

Och! i'm ofid! ofid! Och! am afael
Godrist galon ynghyffion anghaffael;
Dan gerydd, adyn gorwael, mewn pruddglwyf
Dyma lle 'r ydwyf, wedi'm llwyr adael.

Ys arweiniais ar unwaith—oes Esau,
A Belsassar ddiffaith;
Aci Demas cydymaith,—wyf hafal,
I Saul a Nabal, dan sêl anobaith.

VI.
ADOLYGU EI FYWYD.

Mawrth 11, 1840.

Wrth adolygu fy mywyd dywedais,—

Er traffith fendith fy unDuw,—ffafrau
Hoff hyfryd y gwir Dduw,
Arweiniais yn wr annuw
Fy holl daith dan felldith Duw.

VII.
MEWN GWELL PROFIAD.

Dybryd yw 'nghlefyd a 'nghlwyf,—gan waethu,
Er gwneuthur a allwyf;
Ymroi raid, marw yr wyf,
Marw raid, ymroi 'r ydwyf.

Drwy y cerydd, Duw 'r cariad,—er Iesu,
A roes y fath daliad:
Agor ddrws trugaredd rad,
Imi, Ddafydd amddifad.

Rhyfedd Dduw, rho faddeuant—im mewn cred,
Er mwyn Crist a'i haeddiant;
Gwna fin 'n dduwiol, siriol sant,
I gynnal pwys gogoniant.

BEDDAU DEWI WYN A'I FRAWD

Nodiadau