Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr)/O'r Dyfnder

Gwaith Robert Owen (Bardd y Môr)

gan Robert Owen (Bardd y Môr)

golygwyd gan Owen Morgan Edwards

VII.—SU MOR TRAGWYDDOLDEB.

O'R DYFNDER.

CUL, cul, a chauad yw y glyn,
O'm hol, yn dyrchu tua'r nen,
Yr hyn a fum; o'm blaen, yr hyn
A fyddaf gan or-drwchus len
Y niwl oddiar yr afon ddu,
Yn oll guddiedig. Uwch fy mhen
Cymylau yn gorchuddio llu
Y nefoedd o fy ngolwg.
Cul, cul, ac anial yw y glyn,
Y:nddo nid oes na briall mwyn

Na llygad dydd" a'i siriol swyn.
Na chân yr un fronfraith yn y llwyn
O yw gerllaw, ond oernad brudd
Aderyn corff sy'n tarfu swyn
Distawrwydd, ac yn gwynnu'm grudd
A braw anesboniadwy.

O Mary, ti, addfwynaf fun,
Pan oedd bodolaeth imi'n llawn
Melusion, oedd y bennaf un
Ohonynt foreu a phrydnawn;
A than fantelli'r hwyr, tydi,
Dy degwch, a'th hawddgarwch iawn
A lanwai'm calon nwydus i
A gwynfyd anrhaethadwy.

Ac eto pan, â'i fysedd main,
Y mae afiechyd tan fy mron
Yn dwyn o'r gwraidd y blodau cain
Fu ynddi'n tyfu gynt yn llon,—
Gobeithion, dymuniadau oes,
A gwŷn mwynhad y ddaear hon,
Ac O mor chwerw-lym y loes
O'u gweld yn gwywo,—

Bryd hyn fy nghariad atat ti
Ym myw fy mynwes sy'n dyfnhau,
Yn lledu'n fwy ei wreiddiau fil ;
A thranc serchiadau eraill brau
Nid yw ond yn eangu grym
Ei afael ef, ac yn gwyrddhau
Ei ddail, fel nas gall anadl llym
Afiechyd byth ei ddeifio.

Ond, ond, mae'r ddifrif awr gerllaw
Pan raid ymdaro'n nerth y donn,
A cheisio glan yr ochr draw,
Dy serch, fy Mary, dan fy mron ;
Dy serch mor bur drwy bob tristhad,
Er broched lle'r Jorddonen hon
Hyderaf eto gyrraedd gwlad
Lle nad oes darfodedig.

Gall, gall, nas dichon imi ddwyn
Trwy'r angeur oll sy'n awr yn rhan
O'm bod, ac y difwynai swyn
Fy hoffaf bethau yn y man;
Ond serch fy enaid atat ti
Sydd burach, gryfach ar y lan,
Ac ni bydd Nef ei hun i mi
Ond man i'th fwyfwy garn.

Cul, cul, ac unig yw y glyn,
Nid wyf ond clywed oddi draw
Hoff ddadwrdd bywyd erbyn hyn,
A rhu'r Iorddonen ddofn gerllaw;
Tra'r geulan olaf dan fy nhraed
Yn araf lithro, er fy mraw,
I'r tonnau geirw sy'n ddibaid
Yn ceulo dani.

Cul, cul, ddiobaith yw y glyn,-
Byth nid oes modd ei ddringo'n ol
I'r iechyd a'r dedwyddwch fu'n
Fy ngwarchod unwaith yn eu côl,
Na syflyd cam o'r man yr wy'
Yn hiraeth-syllu ar fy ol
Am ennyd cyn anturio trwy
Y dyfroedd oerion.

Ond er mor gul a llwm y glyn,
Ae er mor dywell yw y nen,
Ac er mor serth y bryniau sy'n
Ymddyrchu'n frigog uwch fy mhen
I'm cau rhag bywyd ; eto mae
Un seren anwyl, ddisglaer, wen
O'r entrych gwywol, ar fy ngwae
Yn tyner-ddwys dywynnu.

Nodiadau