Gwaith Sion Cent/Y Llyfr

Gwaith Sion Cent

gan Siôn Cent

golygwyd gan Thomas Matthews

Y LLYFR.

LLAWER gwaith y darllenais
Llyfr mawr er llafur i'm ais,
Er gwybod ple mae'r gobaith,
Ag enwi gwyr, gwn y gwaith,—
Adda, Noe, Abram oeddynt,
A Moesen fu gymen gynt,
A Dafydd, teg fu'r dyfyn,
Broffwyd, frenin, walld-lwyd wyn.
Cymen fuon bôb enyd,
Cyn croes, dyna bumoes byd.
O darllain gwr bedair-llith
O hwn sy Lyfr byrgrwn brith,
Ef a wyl a fu o waith,
A thalm o bethau eilwaith,
A manegu oes Moesen,
A'r llif rhydd, a wna'r llyfr hen,
A fynnwyd i 'sgrifennu
A llaw dyn o'r lliw du.
Gwialen drwynwen a drig
Ar y naidr ddu grynedig—
Arwydd ar wyry ddi-fai
Y genid a ddigonai.
Awyr dduodd a boddi
Y bobl, medd y Baibl i mi.
O ddydd Adda i ddioddef
I boen oll, heb un i nef,—

Gwên Efa, ag un afal,
Gwae'r byd; hi a'r gwr a'r bâl;
O'i camau cyn oes cymwyll,
Hi droes y pumoes i'r pwll;
A wnelo gam ddegymawl
A i gerwyn dân ar gyrn diawl;
Lle y gwelas Pawl ddiawl ryw ddydd,
Oer o boen ag eiry beunydd;
A mil o eneidiau mân,
Ochi anferth a chwynfan;
A chythrel ar i chwethroed,
A bêr cam mwy na bar coed,
Yn dwyn a'i gorn hynny dal
Eneidau'r bobl anwadal;
A'i bwrw'n faith o'i barn fil,
Ar gigwen hagr i'w gwegil;
Rhai i'r pair glud a fwriodd,
A rhai i'r iâ rhy oer oedd;
Rhai'n rhydeg mewn rhôd rhydwym,
A rhai, mysg nadredd yn rhwym;
A rhai'n gruddfan rhag anwyd,
A rhai dan dawdd plwm mewn rhwyd;
Ag ereill wedi gyrru,
A bwyall diawl, i bwll du;
Ag enaid mewn coffr gwynias
A golwg rynn, heb gael grâs;
Yng nghrog pob gradd o naddun,
A bach am dafod pob un;
A braich yn dân ger i bronn,
Mewn nodau am anudon;
Ag wrth biler tân i gyd,
A gwynt garw o gant gwryd,
A chwithau, gwrandewch weithian
Ar lais yr Ysgrythyr lân,—
Gwae chwi diogi digael,
Glwthineb, godineb gwael,

Llid a balchedd, lled bolchwant,
Cenfigedd, chwerwedd, a chwant;
Na ddygwch mwy gam ddegwm,
Nag ewch er cewch i dir cwm;
Dewch i'r uchelffordd i'w chaffel.
O'r pwll lle mae'n fawr y pêl,
I weglyd y iâ oglas,
A'r llu brwnt, a'r lle heb râs.
Gochelwch chwi gilio i'ch ôl,
A marw mewn pechod marwol.
Dewch a'r llêf hyd y nefoedd,
Gweddiwch chwi, heddwch oedd,
Ar y mab serchog diogan,
A'n tynnawdd o'r tawdd a'r tân.
Fe ddwetbwyd mewn proffwydi,
Ystyriwch a choeliwch chwi,
O'n delir ni gwedi'r gwaith
Ar ol yn prynu'r eilwaith.

Nodiadau