Gwag yw'r lluest, noeth yw'r meini
Dan y tes a'r gafod oer;
Nid oes neb na dim yn sylwi
Arnynt, ond yr haul a'r lloer;
Poen yw gweled Pen-y-Golwg
Mor ddi-arddel yn parhau;
Nid oes namyn cenn ac iorwg
Wrth y meini'n trugarhau.
Ffynnon Elen sydd yn gwenu
Drwy ei chwsg wrth droed y rhiw,
Tywysoges deg fu'n plygu
Ar ei min, a'i bron yn friw;
Pan ddeallodd ladd ei bachgen
Yn y Bwlch, dyrchafodd gri
Na ostega byth yn acen
Enw'r fro,—"Croes Awr i mi."
Mwyn i mi fu'r daith i'r ffynnon
Gyda'r plant ag ysgafn gol,
Cyn i gyfnod aur breuddwydion
Fynd, i beidio dod yn ol;
Yn ei bordor gwyrdd o fwsog
Hawdd yw syllu arni hi
Gyda chred plentyndod serchog
Ei bod yn fy 'nabod i!
Cam ac eiddil yw y byrgoed
Fethant ddeilio ar ei phwys,
Fel pe'n cofio am fy nghyfoed
I a hwythau,—gofio dwys;
Ni ddaw dyddiau'r hen flynyddoedd
Byth yn ol er gwg na gwên.
Bro fy Mebyd, yswaetheroedd,
Sydd fel finnau'n mynd yn hen.
