Tudalen:Caniadau Watcyn Wyn.djvu/10

Y bryn, mewn dychryn edy ei oesol sedd,
A naid i'r cwm islaw i geisio bedd:
Y môr—a gilia oddiwrth y làn, mewn braw
A saif yn ol a'i dònau yn ei law:
Ynysoedd—suddant i'r difancoll dyfrllyd,
Ac ereill neidia i fynu am eu bywyd;
Agora fedd i gladdu dinas ynddo,
A theifl y mynydd draw yn gauad arno!
Cyffro Daeargryn yn cyffroi y byd,
Nes yw 'r hen greig digyffro 'n gyffro i gyd:
Yn un gynhyrfus chwalfa o Ddaeargryn
Fel tae gynddaredd bywyd y' mhob gronyn:
Gwallgofrwydd wedi gafael yn y cread,
Bywyd y byd yn gwneuthur hunanladdiad :—
Mewn un ymdrechfa erchyll, rhy ddychrynllyd
I ddim ond byd o'i bwyll wneyd dim mor enbyd
Y graig yn trengu! dyna beth ofnadwy!
Ei hocheneidiau 'n uwch na dim rhuadwy;
Pangfa Daeargryn dery ag un ergyd,—
Bob marwol lwchyn i ymdrechfa bywyd!
Mae'r cyfan drosodd o'r trychineb enbyd,
Y cyfan wedi'i wneyd mewn llai na munyd!

Y byd yn ddiymadferth wedi daro,
Heb wybod yn y byd, yr olwg arno:
Dystawrwydd a deyrnasa enyd eto,
Bywyd yn rhwymau llewyg heb ddihuno:
Mae ymwybyddiaeth wedi colli 'r cyfan,
A'r cyfan wedi colli arno 'i hunan!

I adfer bywyd chwytha anadl awel,
A'r llen oddiar y dinystr dyn yn dawel:
Aiff a'r dystawrwydd yn ei llaw i golli—
'R un pryd a llwch yr ymdrech a'r caledi :—
Adfera i gof i'r dyn sy 'n angof dychryn,
A dengys iddo enw y Ddaeargryn—
A gerfiwyd gynau gan ei llaw anghelfydd
Mewn dwfn lythyrenau yn y graig a'r mynydd;