YN ÔL
A ysgrifenwyd wedi dychwelyd o lan y mor,
YN ol i'r hen gadair'wyf wedi d'od'nol;
Yn ol i'r hen aelwyd, yn ol i'r hen stol;
'Roedd rhywbeth yn tremio wrth deithio y byd,
Yn ol i'r hen stol a'r hen aelwyd o hyd;
Yn wan a blinedig y'mhell llawer tro
Bu'r meddwl yn dawnsio hyd lwybrau'r hen fro
Bu ffrydiau difyrwch yn eludo fy nghalon,
A rhwyfau hapusrwydd yn fy nhynu i'r eigion;
Bu gwyneb a gwên llawer un yn fy uenu,
A llais i anghofrwydd yn ymyl fy nghanu;
A'm henaid yn gollwng ei hunan i nofio,
I golli i rywle, heb ddim yn fy rhwystro;
Ond ha! i fy nàl dyna freichiau'r hen stol,
'Roedd rhywbeth o hyd yn fy nhynu yn ol.
Yn ol, ië'n ol y mae'r medddwl yn dod,
Yn ol tua thre, yn ol myn e' fod;
Mae twyllo y meddwl bythefnos o dre,
Yn ormod o waith i un dyn tan y ne';
Mae'n haws cadw'r môr mawr heb fyned a dod,
Na chadw y meddwl o'r man myn e fod;
Mae'r ddautroed yn symyd yr hen gorff ymhell,
Ond llusgo y meddwl beth ydych chwi gwell;
Symuda yn fynych i bob man is ne',
Ond naid pan y myno yn ol tua thre';
Yn ol tua thre' gan ado'r dyn, druan,
Ymhell ac yn unig i wylo fel baban!
Rhaid dilyn y meddwl cyn byth fod yn hapus,
Mae hwn i'w gadwyno'n greadur rhy reibus;
Yn ol tua threr oedd y serch yn gogwyddo,
A rhaid oedd ei dilyn—dim modd ei pherswadio;
