4. Os na lwydda hyny; yr wyf yn ostyngedig o'r farn mai eich dyledswydd ydyw dwyn yr achos dan sylw yr eglwys yn gyffredinol, a sefyll at ei barn hi yn nghylch y mater.
5. Er rhoddi anogaeth deilwng i'r eglwys gyfranu yn ffyddlon at y weinidogaeth neu unrhyw achos arall a geisiwch ganddi, dylech fod yn esiampl iddi trwy gyfranu eich hunain yn deilwng o'ch sefyllfa a'ch amgylchiadau. Os ceisiwch gan eraill wneyd yr hyn nad ydych yn ei wneyd eich hunain, teflir y cyfan o'ch anogaethau yn ol atoch chwi yn aflwyddianus; a dywedir wrthych, gwnewch eich hunain yr hyn a geisiwch genym ni, paham y ceisiwch genym ni yr hyn na chyffyrddwch ag ef eich hun? Rhoddwch esiampl deilwng o'n blaen yn gyntaf, a ni a ufuddhawn.
Sylwer yn mhellach mai i chwi yr ymddiriedir cydnabod pregethwyr cynnorthwyol, a gweinidogion dyeithr a fyddo yn ymweled a'r eglwysi yn achlysurol. Dylech gydnabod y rhai hyn, ond
1. Nid yn ol eich tymer a'ch teimlad eich hunain wrth eu gwrando.
2. Nid yn ol rhyw gydnabyddiaeth neu gyfeillgarwch personol rhyngoch chwi a hwythau yr ydych i'w cydnabod. Arian yr eglwys ydych yn roddi, ac nid eich eiddo personol eich hunain; credaf fod cyfraniadau dynion eraill yn cael eu defnyddio er cynal a meithrin cyfeillgarwch personol yn anheg ac annghyfiawn.
3. Nid ydych ychwaith i'w cydnabod o herwydd rhyw gymwynasau personol, a ddichon eich bod wedi ei gael oddiar eu dwylaw. Y mae hyn etto yn annheg ac annghyfiawn. Nid oes hawl gan neb i ddefnyddio dim o arian rhai eraill yn gydnabyddiaeth am un math o gymwynasau personol.
Dichon eich bod yn barod i ofyn, pa fodd ynte y dylech gydnabod y cyfryw? Yma sylwn,
1. Dylai synwyr a doethineb mawr gael ei arferyd yn yr achos. Gocheler haelioni afreidiol ar un llaw, a chybydd-dra ar y llaw arall. 2. Dylai gael ei wneuthur gyda gwasdadrwydd yn ol amgylchiad a theilyngdod pawb.
Gwyddom am luaws o amgylchiadau a ddengys anwasdadrwydd annheilwng o synwyr cyffredin.
Gwyddom am rai eglwysi ag sydd yn ddiarhebol yn eu haelioni tuag at weinidogion pellenig a dyeithr; ie, mor haelionus fel y mae rhyfeddu a synu at eu haelioni yn mherfeddion Deheubarth Cymru. Swyddogion y cyfryw eglwysi sydd wedi achosi hyn trwy fod mor llawroddiog a rhoddi iddynt y dau cymaint ag a gawsent mewn un eglwys arall o eglwysi mwyaf lluosog yr Annibynwyr yn holl Gymru. Gwyddom hefyd am yr eglwysi haelionus hyn i ddyeithriaid, nad oes ond tal bychan iawn ganddynt i'r cyfryw sydd yn eu gwasanaethu yn wastad a chyson dros faith flynyddau. Bydd swllt neu ddau ar yu goreu yn ddigon ganddynt roddi i'r rhai hyny.
Anwyl frodyr, nid yw ymddygiadau fel hyn ond anwastadrwydd ynfyd, a'i ganlyniadau yn dra niweidiol yn y diwedd.
Gwyddom am un eglwys luosog yn Ngogledd Cymru ac y mae ei diaconiaid yn dwyn sel mawr iawn dros gasgliad y Gymdeithas Gen hadol, ac yn arfer casglu yn flynyddol o 12p. i 16p., &c., ond wedi yr holl ddangosiad o dros yr achos da hwn, prin yr oedd eu, eu gweinid-
