Tudalen:Cofiant Darluniadol Y Parch William Williams o'r Wern.djvu/568

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Wrth lywodraeth foesol yr wyf yn deall, dull Duw yn llywodraethu moesau neu ymddygiadau creaduriaid rhesymol. Yr ydym yn ei henwi felly er ei gwahaniaethu oddiwrth lywodraeth naturiol Duw, sef y modd y mae yn llywodraethu yr elfenau a'r creaduriaid direswm drwy gyfreithiau natur a greddfau. Y dull y mae moesau y rhan ddeallawl o'r greadigaeth yn cael eu llywodraethu yw drwy weinidogaeth moddion moesol, sef cymhelliadau, deniadau, a bygythion. Iaith Duw yn y llywodraeth yw, "Dangosaf i ti ddyn yr hyn sydd dda." Er egluro natur y llywodraeth hon, gellir golygu:

1. Fod yr holl fodau deallawl yn y bydysawd yn cyfansoddi un gymdeithas fawr, ac fod y fath gysylltiad rhyngddynt â'u gilydd, fel y mae ymddygiad pob un o ddechreu y byd hyd ei ddiwedd yn effeithio yn dda neu yn ddrwg ar gymdeithas oll, yn ol y sefyllfa y maent yn sefyll ynddi. Y berthynas hon sydd rhwng dynolryw â'u gilydd ydyw un o'r dangosiadau cryfaf o'r angenrheidrwydd am farn gyffredinol. Y mae rhai wedi dechreu ymarferiadau drwg, ac eraill wedi eu trosglwyddo yn mlaen o genedlaeth i genedlaeth; pan o'r tu arall y mae rhai wedi ymdrechu codi arferiadau da, ac wedi llafurio i'w cynal o oes i oes er lles cymdeithas. Yn awr, tuag at i bob un gael derbyn yn ol ei weithredoedd, rhaid galw rhyw gyfarfod cyffredinol i osod holl aelodau y