Tudalen:Dringo'r Andes.djvu/51

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

gwaed eu cyfoedion wedi ei gwlitho yn helaeth â'u dagrau hwythau.

Yr oedd y gyflafan wedi bod yn ddychrynllyd, yn ellyllaidd yn ei barbareiddiwch a'i hanifeileiddiwch. Yr hen baganiaid syml, heddychol, wedi eu troi drwy greulonderau gwareiddiad yn wylliaid rheibus! a'u syched am waed yn brif nwyd eu bywyd!

Yr oedd y tri chorffyn truan wedi eu darnio a'u baeddu yn hollol tuhwnt i adnabyddiaeth; nid oeddynt ond megys gweddillion ysglyfaeth y llew a'r blaidd. Nid oedd gan y Gwladfawyr prudd, dychrynedig, ond gwneud eu goreu i gasglu'r gweddillion (a phwy all ddychmygu y gorchwyl hwnnw), a thorri bedd mewn cilfach gysgodol, a dodi'r tri brawd yn wylaidd-gysegredig i orffwys yn eu gwely pridd mor bell o dir eu gwlad.

Ffurfiodd y fintai yn gylch am y bedd; darllenodd fy nhad y gwasanaeth claddu o'r Llyfr Gweddi Gyffredin, o dan deimladau llethol, ac yna cafodd y calonnau Cymreig ollyngdod i'w teimladau hiraethus drwy gydganu yr hen emyn gogoneddus, "Bydd myrdd o ryfeddodau" Mae'n anawdd credu i'r hen emyn gael ei ganu yn well erioed; yr oedd yr amgylchiadau a'r cylchynion wedi codi'r cartorion mor agos i'r byd anwel- edig y canent am dano; diau i ambell un sylweddoli fel na wnaethai erioed o'r bleen eiddilwch a breuder y babell bridd ar wahan i'r enaid anfarwol a drig ynddi. Canwyd ac ail-ganwyd yr hen cryn nes adseinio'r creig- iau cylchynnol, ac yna taniodd pob un ei ddryll dros y gwely pridd mewn ffarwel filwrol.