Tudalen:Drych y Prif Oesoedd Ab Owen.djvu/33

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

Y mae dadl nid bychan ymysg amryw wŷr dysgedig ynghylch pa wlad a feddylir wrth yr non a eilw hen awdwr pellenig wrth y gair Thule. Ond pe buasent hwy yn deall Cymraeg, ni fuasai dim dadl nac ymryson yn y peth. Canys wrth ddarllen rhyw hen ysgrifen o waith llaw y cefais yno "Tylau Iscoed," sef yw hynny, Tylau'r Iwerddon; canys Scotia yn Lladin y geilw yr holl wŷr pellenig ynys yr Iwerddon oddiwrth y gair Cymraeg Iscoed. A chan fod pawb yn cytuno mai rhyw ynys gerllaw ynys Prydain yw Thule, ar eithaf tua'r gorllewin, pa wlad amgen a all hi fod ond Tylau Iscoed, neu ynys yr Iwerddon? Nid oes ond y dim lleiaf rhwng y gair Cymraeg Tylau, a'r gair Lladin Thule.

Yr oedd yr hen bobl yn siarad pethau rhagorol ynghylch y wlad hon, yn ei galw hi yn Baradwys, yn Degwch Bro, y Wlad Fendigaid, ac Hyfrydwch Pobl. Ac ond odid un achos am ei bod mor anwyl yw hyn, am nad all un creadur gwenwynig fyw yno; na llyffant, na sarff, na gwiber, nac un creadur arall â dim naws gwenwyn ynddo; ac os dygir un creadur gwenwynig i'r wlad hon, fe a dry â'i dor i fyny yn y man, ac a drenga ar ei waith yn anadlu awyr bur ynys yr Iwerddon.