EINION AB DAFYDD LLWYD ydoedd foneddwr cyfoethog a breswyliai yn y Wern Newydd, Llanarth. Croesawodd Iarll Rismwnt ar ei daith. o Aberdaugleddau i Faes Bosworth. Bu hyny yn godiad i Einion ar ol coroniad yr Iarll yn frenin Lloegr. Daeth cangen o Lwydiaid Llanarth, sef disgynyddion Einion, i Lanborth, plwyf Penbryn; ac y mae eu disgynyddion yno heddyw. Merch Llwyn yr Heol, Llanarth, oedd mam y diweddar John Lloyd Williams, Ysw., Gweranant, yr hwn oedd hanedig o Einion.
ELFFIN AB GWYDDNO sy gymmeriad hynod yn ein llên Fabinogaidd. Dywedid fod gan ei dad ored bysgota ar y traeth rhwng Aberdyfi ac Aberystwyth, ac mai yno y cafwyd Taliesin! Geliir gweled yr hanes ym Mabinogi Taliesin, &c.
ENOCH, JOHN, a aned yn Nhroed yr Aur. Yr oedd
yn fab i Enoch Hywel, yr hwn oedd fab Dafydd Hywel, y
bardd o'r Wernlogws, yr hwn deulu oedd yn disgyn yn
gywir o Gradifor Fawr, Arglwydd Blaencych. Rhedai yr
achres fel y canlyn:— John ab Enoch ab Dafydd ab Hywel
ab Hywel ab Einion ab Dafydd ab Hywel ab Ieuan ab
Dafydd ab Gruffydd ab Rhys ab Llywelyn ab Ifor ab
Llywelyn ab Ifor ab Llywelyn ab Ifor ab Bledri ab Cadifor
Fawr. Y mae Gwernlogws yn ymyl hen lys Cadifor Fawr;
ac yr oedd tua 70 mlynedd yn ol ym meddiant Howell
Davies, ewythr John Enoch. Yr oedd yn weddill o hen
gyfoeth Cadifor, ac wedi dal yn feddiant y teulu hyd
amser Howell Davies, yr hwn a'i gwerthodd. Ymunodd
John Enoch â meiwyr Ceredigion pan Yn lled ieuanc.
Daeth yn y blaen i fod yn gadben a phentalwr y meiwyr.
Yn ei gorffolaeth yr oedd yn dal, cadarn, prydferth, a siriol;
ac yn ei ymddygiad yn foneddigaidd a hawddgar, ac yn
llawn natur dda. Yr oedd yn fawr ei barch; ac nid oedd
neb o foneddigion y wlad oddi amgylch yn gosod eu
plant yn y fyddin heb ymgynghori â Mr. Enoch. Bu farw
Chwefror 10, 1833, yn 74 oed. Preswyliai yn Aberarthen
Fach, yr hwn ddarfu iddo brynu ac adeiladu arno. Wyr
iddo yw Mr. John Thomas, Crymnant. Mab cyfnither
iddo yw y Parch. D. Silvan Evans, B.D., Llan ym Mawddwy, Meirion.
