Tudalen:Hanes Cymru (OME) Cyf I.pdf/149

Eingl, Angles, roddodd eu henw i England.
Emrys, Aurelius Ambrosius.
Eryri, Snowdonia.
Fichtiaid, Gwyddyl Ffichti, Picts.
Garmon, Germanus, esgob Auxerre.
Groeg, Greece.
Gwent, sir Fynwy, &c. Ar tud. 43 Salisbury Plain ydyw.
Gwledig, bretwalda, dux Britanniarum.
Gwrtheyrn, Vortigern.
Gwynedd, talaeth gryfaf Cymru, y rhan ogledd orllewinol.
Hafren, Severn.
Helen Luyddawg, Helen of the Legions.
Henffordd, Hereford.
Hen Dy Gwyn, Whitland.
Iwerddon, Erin, Ireland.
Iwl Cesar, Julius Caesar
Llandudoch, St. Dogmell's.
Llanilltyd, Lantwit Major.
Llanllieni, Leominster.
Lloegr, England. Cf. Liguria, Loire.
Lludd Llaw Arian, Lud of the Silver Hand.
Llydaw, Brittany, Breiz-Izel.
Mabinogion, nifer o ramantau gedwir yn Llyfr Coch Hergest, rhai ohonynt yn hyn na Christ ac Arthur.
Môn, Anglesey.
Môr y Canoldir, Mediterranean Sea.
Morgannwg, Glamorgan.
Mynydd Du, Black Mountain.
Powys, un o brif dalaethau Cymru, y rhan ogledd-ddwyreiniol.
Prydain, Britain. Enw Rhufeinig yr ynys oedd Britannia.
Prydwen, White Aspect, llong Arthur.
Rhufain, Rome. ddinas wnaeth y cenhedloedd yn ymherodraeth.
Saeson, Saxons, English. Galwodd y Cymry holl bobl Lloegr yn Saeson am mai'r Saxons adnabyddent gyntaf.
Sieffre o Fynwy, Geoffrey of Monmouth, awdwr "Hanes Brenhinoedd y Brytaniaid." Ni chredai ei gydoeswyr ef.
Tafwys, Thames.
Teyrnllwg, rhwng Dyfrdwy a Derwent; Lancashire, &c.
Tyddewi, St. David's.
Unbennaeth, overlordship.
Waen, Chirkland.
Wyddfa, Snowdon.
Ynys Wyth, Isle of Wight.
Ystrad Clwyd, Strath Clyde. Y rhan ogleddol o wlad y Cymry Ymestynnai o'r Ddyfrdwy i'r Clyde (yn yr Alban).
Y fad felen, yellow fever.