Tudalen:Hanes Methodistiaeth Arfon-Clynnog.djvu/132

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

1846. Sion William y blaenor, masnachydd mewn ŷd, yn cael ei ddisgyblu am roi dau frawd yngofal cyfraith am ddyled. Ar ol hyn, Robert Parry a John Pritchard yn unig yn gweithredu fel blaenoriaid, yn gymaint a bod Owen Evans wedi ei analluogi gan y parlys.

Mai 13, William Jones Brynbychan, yr hwn oedd flaenor yn Cwmcoryn cyn dod yma, yn dod i'r Ty'nllwyn. Y tri blaenor yn cydweithredu yn ddedwydd. Ebe Evan Owen Talsarn am danynt : "Yr oedd Robert Parry yn nodedig am ei fanyldra gyda phethau allanol crefydd. John Pritchard yn ddyn myfyrgar a hynod ysbrydol. Nid wyf yn gwybod am neb mor wastadol ysbrydol a John Pritchard William Jones yn hynod gadarn yn yr ysgrythyrau, yn ddiwinydd da, ac yn medru traethu gyda blas ar bynciau diwinyddol. Nid anghofiaf byth y seiadau a gefais yn Llanllyfni." (Dyfynedig gan Cyrus). Cymerodd William Jones ei le ar unwaith fel y pen blaenor.

Yn y flwyddyn 1849, fe brofodd lliaws radd o adfywiad i'w hysbryd. Chwefror 4, nos Iau, David Williams Talsarnau yn pregethu ar 1 Corinthiaid, iv. 15: "Myfi a'ch cenhedlais chwi yng Nghrist Iesu drwy'r Efengyl." Rhywbeth neilltuol i'w deimlo: John Prichard yn codi ei ben, Robert Parry â'i Amen yn uchel, William Jones yn gwenu. Yn y seiat ar ol, cymhellai John Prichard yr eglwys i nesu at yr Arglwydd. Mwy nag arfer yn y cyfarfod gweddi bychan am hanner awr wedi wyth fore Sul. Dechreuwyd gan John Griffith Coed-du, a gorchfygwyd ef gan ei deimlad. Cyfarfod neilltuol. David Jones Caernarvon yn pregethu ar Esay lxiv. 6: "Megys deilen y syrthiasom ni oll." Pregeth effeithiol. Yn wylnos priod Robert Prichard Pantdu, am bump ar y gloch, torrodd yn orfoledd. Testyn y nos, 1 Timotheus, ii. 5: "Canys un Duw sydd, ac un cyfryngwr hefyd rhwng Duw a dynion, y dyn Crist Iesu." Torri yn orfoledd yma eto Am ychydig wythnosau y parhaodd y cynnwrf.

Y flwyddyn hon y ffurfiwyd y Clwb Du dirwestol. Ennill lliaws o feddwon a droisant allan yn ddynion defnyddiol. Y pryd hwn y cyfansoddodd William Roberts ei anthem ddirwestol, "Gwawriodd y Dydd." Côr Llanllyfni yn enwog yng nghyfarfodydd y wlad oddiamgylch.

1853 y daeth Evan Owen i Lanllyfni. Yn pregethu ar brawf ar y pryd ar gais eglwys Seion, Clynnog. Ei achos gerbron Cyfarfod