VIII.—BOD YN DDIYMHONGAR.
Mae Wmffre a fi wedi cael diwrnod da iawn heddyw at ei gilydd. Doedd ene'r un ysgol am fod merch y Cwm yn priodi, a'r scŵl eisio bod yn yr Eglwys yn canu'r organ. Roedd y rhan fwyaf o'r bobol a'r plant wedi mynd i weld y briodas a'r rhialtwch, ond tydi pethe felly ddim yn apelio atom ni ein dau. Mynd i'r mynydd i chware at dŷ Winnie Jones y Llety ddaru ni. Mae tŷ yr hen Winnie wedi ei wthio i'r mynydd, ac mi fedrwch gerdded oddiar y mynydd ar y tô yn ddigon hawdd. Doedd yr hen wraig ddim gartre, roedd hithe wedi mynd i weld y briodas, ac i ddawnsio yn yr helynt. Yr ore yn y wlad am ddawnsio step y glocsen ydi hi, medde nhw.
Pan oeddem ni ar ganol chware, beth welem ni'n mynd i mewn i simdde'r Llety ond jac-dô. Mae nhw'n bla yn yr ardal yma. Yn y simddeue y mae nhw'n gneud eu nythod, a thrwy hynny yn eu cau i fyny.
"Wmffre," meddwn i, "be tase ni'n ei ddal o?"
"Fedrwn ni ddim," medde Wmffre, "mae 'i nyth o 'n rhy isel i lawr."
Ar y funud mi gofies am geiliog Winnie Jones. Pe tase hi gartre chaem ni ddim trio dal hwnnw. Mae hen bobol fel plant bach, medden nhw, wyddan nhw ddim beth sy ore ar eu lles nhw. Sefyll yn eu gole eu hunen wna'n nhw. Mi sylwes lawer gwaith pan ddisgynne jac-dô ar ein buarth ni, fod y ceiliog ar ei ol o 'n syth.
