Tudalen:Prif Feirdd Eifionydd.djvu/28

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Mae yn debyg i'w chwaer ei anfon i geisio enllyn—menyn neu gig, ar ddrycin oer yn y gaeaf.

Galwodd Dafydd Ddu Eryri yn nhy ei dad pan oedd y bardd tua phymtheg oed, a gofynnodd iddo wneud englyn i'r mis, sef mis Ionawr. Gwnaeth yntau yr englyn hwn:—

"Och! Ionawr, aml ochenaid,—o'th achos
A thuchan wna'r gweiniaid;
Cwyno herwydd ia cannaid,
Oer hin, a rhew blin, wna'r blaid."

Pan tua phump ar hugain oed symudodd i Lerpwl, a dyna lle treuliodd weddill ei oes.

Daliodd ar bob cyfleustra i ddiwyllio ei hunan, a daeth yn ysgolhaig gwych. Yna aeth i gadw ysgol; ond mae yn debyg y buasai yn well ganddo gael hamdden a thawelwch i farddoni, na bod yn Ysgolfeistr. Dyma fel y dywed yn ei annerch i Wilym Aled:—

"Och yn f'einioes na chawn fwyniant,—ysgol
A wasgai fardd methiant;
Gyda blin giwed o blant,
Egwan weithiau y'm gwnaethant.

"Lleisiau ni ewyllysiwn,—i'm dotiaw
O'm deutu fel cacwn;
Boddi mewn nadau byddwn,
Nychais i gan wich a swn.

"Gwaeddi A, B, mawr gri mor groes,—hyll wbain,
A sillebu trachroes;
I'm pen yr acen a roes
Hallt ias a holltau eisioes.

"O'r dwndwr a'r syfrdandod—y mynych
Ddymunais ryw gysgod;
Nid oes bardd yn dewis bod,
Yn nirfawr swn annorfod."

A fuoch chwi erioed yn meddwl fel y bydd "blin giwed o blant" yn poeni athro; a'r "nychu sydd gan wich a swn" pan yng nghanol eich dwndwr?