Tudalen:William-Jones.djvu/142

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

rhag, chwilfrydedd a drwg-dyb llechwraidd y 'wraig-tŷ- lojin.'

Gloywai llygaid Arfon wrth iddo adrodd yr hanes uwchben ei swper. A gallai yn awr gerdded mewn rhyw ugain munud i gapel Cymraeg, ac yno y treuliai nos Sadwrn a dydd Sul. Caent ryw fath o Noson Lawen bob Sadwrn, a chyfle i gyfarfod pobl ifainc o Gymry. Yr oedd y capel yn orlawn bob nos Sul, ac uchel oedd y clebran ar y stryd ar ôl y gwasanaeth ac wedyn mewn un neu ddau o'r tai-bwyta gerllaw. Acenion pob sir o Fôn i Fynwy—"Tewch, da chi!" yn ateb naturiol i "Wn'co man'co, bachan!" Cyfarfuasai ddau a fuasai'n gyd-ddis- gyblion ag ef yn yr Ysgol Ganolraddol, ac un ferch ... o Dre Glo ..." A gwridodd Arfon.

"Sut rai ydi'r Scotsmyn 'na, Arfon?" gofynnodd ei ewythr. "Y syniad sy gin' i ydi mai rhai powld iawn ydyn nhw."

"Bechgyn ffein, Wncwl. Ma' 'da nhw lot i'w ddysgu i ni. Daro, 'na lân ôn nhw, 'Mam! Pob llofft yn daclus, pob bath yn cal 'i iwso yn y bora. 'Wy'n cwnnu 'nghap iddyn nhw, odw', wir."

Aeth William Jones ac Arfon a Mot am dro i'r mynydd bore wedyn.

"Yr hogan 'na, Arfon," meddai'r dyn bach ymhen tipyn.

"Pwy, Wncwl?"

"Yr hogan 'na o Dre Glo sy'n dwad i'r capal yn Llundain."

"O?"

"Ia, wir, fachgan ... Tyd yma, Motyn. Mae 'na lot o'r ci defaid yn hwn, wsti, ac mae arna' i ofn yn fy nghalon ... Mot! Mot! ... Oes, ofn yn fy nghalon iddo fo ddychryn yr ŵyn bach. 'Yli, 'chei di byth ddŵad allan hefo mi eto os wyt ti'n mynd i redag ar ôl defaid. 'Wyt ti'n dallt? ... Ia, wir, fachgan."

"Shwd ôch chi'n gwbod, Wncwl?"

"Gwbod be?... Diar, mae'r oen bach 'na'n rhy wan i sefyll bron, ond ydi? Dyna ti, Motsyn; 'rwyt ti'n hogyn da 'rŵan, 'ngwas i."

"Am Enid."

"O? Rhyw dderyn bach, wsti Clyw! Dyna'r gog!

'Oes gin i bres yn fy mhocad, dywad? Oes, fachgan."

"Odi 'Mam yn gwbod?"

"Nac ydi. 'Ddaru hi ddim sôn gair, beth bynnag. Hogan fach ddel, 'ydw i'n siŵr?"