Tudalen:Yny lhyvyr hwnn.pdf/58

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

BLwyðyn yr haul y syd drichant a thri­gain a phymp diwarnod a whech awr, a deuðeg wythnos a deugain tac vn diwarnod, ac yn hynny o amser y mae yr haul yn kerðed dros y deudeg arwyð or zodiak.

Y vlwyðyn bisext y ðiskyn vnwaith, bob pedair blyneð o achaws y whechawr y sy dros benn yr haul yr hwnn a wna vn diwarnot rhagor mewn pedair blyneð. lhythyren y sul y newidia bob blwyðyn o achos y dyð dros benn y sy yny vlwyðyn a hi newidia dwywaith mewn blwyðyn bissext.

Blwyðyn y lheyad y sy o. xxvii. nywarnod ac. viii. awr.

Eythyr rhwng pob lheyad newyð ay gylyð y mae naw niwarnod ar ugaint a hanner diwarnod. ka­nys o gyfnewid yr haul ar lheyad yny gywhyr­ðon ailwaith, ve ðervyð yr haul gerðed ðros vn or deuðeg arwyðon agos, or maun lhe y ymma­dawsei ar lheyað, ac ym penn deu ðiwarnod a han­ner y gorðiweda yr lheyad yr haul, ac yno y byð kyfnewid y lheyad.

Ac y kerða yr lheuad thwng pob kyfnewid ae gy­lið dros holh arwyðon y zodiak, sef yw hynny ky­maint ac a gerðo yr haul yn y vlwyðyn.

Rhif y prif a elwir hevyd y rhif auraid. y ðychym­mygoð Iwl kesar gyntaf ac ae kaskloeð or dyðieu ar orieu aghyniver o bob kyfnewid, er gwy­bot y dyð y kyfnewidio yr lheyad yndaw, heb Al­manak yn y byd, onyd kalandyr y bo y rhif hynny yndaw, ac ef a bara y rhif hwnnw o vn hyd bed­wararbymtheg, kyn dyvod yðy gwrs ellwaith