Twm o'r Nant Cyf II (ab Owen)/Anwyl Gyfaill

Oddi ar Wicidestun
Hafgan Twm o'r Nant Cyf II (ab Owen)
Corff y llyfr
gan Twm o'r Nant

Corff y llyfr
Olwynion Dwfr Melin Rhuthyn

ANWYL GYFAILL

Cerdd i annerch cyfaill caredigol, pan oedd dan groesau a blinderau

(Alaw.—"Y Galon Drom.")

ANWYL gyfaill, rwy'n dy gofio,
A gweddi mynych, gan ddymuno
I Dduw roi llwyddiant er pob lludded
Yn graff i'th onest gorff a'th ene'd;
A dal dy draed ar Graig yr oesoedd,
Er pob helynt,
Eiddig oeddynt, a ddigwyddodd;
Ac er pob peth a ddigwydd eto,
Duw fo i'th dywys,
Yn gyhoeddus, rhag tramgwyddo.

Cefaist yma lawer damwain,
Megys rhybudd cerydd cywrain;
Mae'r Saer-celfydd ymhob cilfach,
Am dy docio i'th wneyd yn decach,
Torri ceinciau d' anystyriaeth,
Harddu'r Eglwys,
Caer hoff wiw-lwys, mewn corpholaeth,
Bwrw'r gwarthus bnynu a gwerthu
Hwnt o'r deml,
I fan isel a fyn Iesu.

Gwel fod ffraeth ragoriaeth gaerog
Rhwng gwir blentyn a gwas cyflog;
Rhaid i'r plentyn etifeddol,
Gyrraedd didwyll gerydd tadol;
Nid ydyw rhai na chânt yn weddaidd
Fflangell barod,

Bwys awdurdod, ond bastardaidd;
Dal dy sêl a gwel y gwaelod,
Plentyn cyfan
Wyd ti dy hunan i'r Tad hynod.

Cariad Crist a ddarfu'n dirion
Deg arwyddo'n dy geryddon;
Efe, cofia, sydd drwy'r cyfan,
A'i ddawn ollawl i'th ddwyn allan;
Ar Job gynt ca'dd Satan weithio;
Darfu'n rhydost
Gnoi, di a'i gwyddost, gnawd ac eiddo;
Ond cadwe 'i enaid gwedi hynny—
Rhyfedd, nerthol,
Anhebgorol, mae Duw'n caru.

A gadwo Duw a fydd cadwedig
Trwy ddwfr a thân, a gwawd a dirmyg;
Nid oes dim all niweid egraidd
I rai garant Dduw'n gywiraidd;
Mae pob rhyw bethau'n rhannau'r rhei'ny
Yn gweithio beunydd
Oreu deunydd er daioni;
A gwyn ei fyd y diwyd ffyddlon
A ail aned,
A Duw'n gywled yn ei galon.

Yr Eglwys ydyw'r hardd dreftadaeth,
A chalon dyn yw'r pren gwybodaeth;
Mae'n ffrwyth gwa'rddedig ynddi'n canlyn,
Gwyliwn drwyddo goelio'r gelyn;
Pwyll a sobrwydd sydd angenrhaid,
Dal ar orchwyl
Oen Duw anwyl yn dy enaid:


"Fy mab," medd Duw, "moes im' dy galon";
Dyna'r d'ioni,
Gyda nyni, ymgadw yn union.

Y galon yw'r ystafell addas,
Tŵr puredig, ty'r briodas;
Os gwelir un hen wŷn yn honno,
Ac heb y wisg briodas ganddo,
Rhwymwch, deliwch, draed a dwylo,
I'r t'w'llwch enbyd,
Lwyra gofid, 'lawr ag efo;
Caiff pawb ond plant y ddinas burlan,
Eu troi, dyallwch,
I'r tywyllwch, o'r tu allan.

Cans oddi allan mewn swydd hyllig
Mae'r cwn a'r swyn-gyf'reddwyr eiddig,
Puteinwyr a llofruddwyr gwaedlyd,
A phob celwyddwyr, yfwyr hefyd,
Addolwyr eulyn, ddwl oer alwad,
Ni 'dwaenant olau,
Dawn a geiriau Duw, na'i gariad;
A'r holl broffeswyr hunan-gnawdol,
Nid yw eu rhyfyg,
A'u dull unig, ond allanol.

Gwyliwn fod ar nôd annedwydd,
Rhaid dal yn agos at yr Anglwydd,
A ffoi i Soar am anrhydedd:
Ni thal sefyll ar wastadedd,
Fel gwraig Lot, a ddarfu gychwyn,
Ei gwlad a'i chartre,
Fodd anaele, fu iddi'n elyn.
Chwant y cnawd, a llygredd cyhoedd,
Allant dyfu
I'th anafu o borth y nefoedd.


Lawer ffordd a llawer cwestiwn
Sydd yn t'wyso rhyw demtasiwn;
Gormod cyfle, a mynych arfer,
Eill ein hudo ni o'n llawn hyder;
Er bod doethineb mawr yn Sal'mon,
Merched lledrydd,
Draws eu gilydd, droes ei galon;
Er gwneyd teml Dduw yn 'i ddechreu,
F' aeth i weithio,
Dan wenh'eithio, i'w duwiau nhwytheu.

O! mor llithrig ydyw llwybyr
Tuedd dyn i fynd wrth natur;
Rhyfedd gariad a thrugaredd,
Fod rhai'n sefyll hyd y diwedd;
Os ai fel Pedr dros y llwybrau,
Gweddia'n fynych,
I Dduw edrych, di ddoi adrau:
Golwg Iesu a'n galwo'n gyson,
A'i air fo'n llosgiad,
Unig hwyliad yn ein calon.


Nodiadau[golygu]