Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill/Breuddwyd Noswyl Dewi

Bro fy Mebyd a Chaniadau Eraill

gan Humphrey Jones (Bryfdir)

BREUDDWYD NOSWYL DEWI.

TRA Cwynai y noswynt fel alltud prudd,
Ymroddais i gysgu 'rol lludded y dydd.

Crwydrai 'nychymyg mor hoenus a'r gwynt,
Ond casglai i'w fynwes holl hanes ei hynt.

Ymdreuliodd yr hirnos, dilynnodd y wawr
Arosodd fy mreuddwyd, gwrandewch ef yn awr:—

Gyda chwmni balch eisteddwn
Mewn ystafell deg ei phryd,
A'r wynebau fel y blodau
Hyd y byrddau'n wenau i gyd;
Nid oedd yno siawns i Brinder
Ymlid hoen na tharfu hedd,
Nid oedd gennad i Ddifrifwch
Roi diflasdod ar y wledd.

Gwridai'r gwin mewn ffiol arian
Dawnsiai'r gân a'r araeth lefn,
Chwarddai'r cwmni gan ergydio'r
Byrddau droeon a thrachefn;
Er mor frwd oedd y cynulliad
Er mor swynol oedd y tant,
Methais glywed iaith fy nhadau,
Methais weled Dewi Sant.

Daeth cennad i'm cyrchu ar ysgafn droed;
Gadewais rialtwch y wledd yn ddioed,
Wynebais y gwynt a'r tywyllwch heb fraw,
A'r gennad yn gafael yn dynn yn fy llaw.
Cyrhaeddais ar waethaf y dymestl gref,
I Gartre'r Amddifaid tuallan i'r dref,—
Cyrhaeddais bryd Swper, ac O! mor ddi-stwr
Ac addfwyn oedd pawb gyda'u bara a'u dwr.

Nid oedd blodau na danteithion
Hyd y byrddau ger fy mron,
Nid oedd win i lonni'r galon
Ysig, drwy'r ystafell hon;
Nid oedd yno amledd doniau,
Na mursendod estron aeg;
Dim ond plant y Gorthrymderau'n
"Gofyn bendith" yn Gymraeg.

Clywais fiwsig hen Emynau
Cymru'n disgyn ar fy nghlyw,
A thaerineb y gweddiau
Sydd yn medru'r ffordd at Dduw;
Crefydd yn ei gwisg naturiol
Siriol wenai ar y plant,
Yno'n ysbryd ymaberthol
Cyfarfum â Dewi Sant.

Cwmni'r wledd yn fawr eu hafiaeth gawsant un-nos siriol wedd,
Cefais innau weledigaeth sydd yn aros wedi'r wledd;
Pan ddeffroais, mwyn yw cofio, teimlais yn fy ysbryd chwant
Byw yn deilwng o'r gwir Gymro, wedi 'nabod Dewi Sant.

Nodiadau