Caniadau Watcyn Wyn/Cwyn y Cystadleuwr Aflwyddianus

Caniadau Watcyn Wyn

gan Watkin Hezekiah Williams (Watcyn Wyn)

CWYN Y CYSTADLEUWR AFLWYDDIANUS.

MAE beirdd a barddoniaeth bron llanw y byd,
Mae cyrddau llenyddol bob wythnos o hyd;
Pob papyr ag enwau buddugwyr heb ri',
Und byth ni chanfyddir fy enw bach i!
Gwae fi yn y byd, gwae fi yn y byd,
Yn cynyg bob cynyg, ond colli o hyd.

'R wy'n cynyg yn fynych, a chynyg yn wych,
'R wy'n canu'n rheolaidd y'ngwyneb y "Drych;"
Ond hyn sydd yn hynod pan ddel dydd y farn,
Fe droir fy nghynyrchion i'r aswy bob darn.

Wrth wneud fy "nghaneuon," 'rwy'n ddedwydd dros ben,
Y'mysg y meddyliau dysgleiriaf is nen;
Ond pan ddel y prawf y dysgleirdeb a ffy,
Maent oll medd y beirniad yn niwliog a dû.

Mae'r oll o'm barddoniaeth yn llawn o'r "peth byw,"
Cynyrchion yr awen ragoraf ei rhyw;
Mae pob llinell drwyddi yn fflamio o dân,
'R wy'n chwysu'n y gwres pan yn nyddu pob cân.

Anfonaf hwy ymaith yn frwd dan yr ha'rn,
I law Mr. Beirniad gael clywed ei farn;
Ond hwnw a dystia'n ddifrifol ei iaith,
Ei fod y'mronsythu wrth ddarllen fy ngwaith.

Pa fodd mae rhigymwyr dienaid yn cael
Gwobrwyo'u cynyrchion oer, sychion, a gwael;
A minau, O druan! sy'n gwneuthur mor ffol,
A chanu'n farddonol bob amser ar ol.

'R wy'n colli fy nghysgu,'rwy'n colli fy chwys,
'R wy'n colli peth amser er gwneuthur pob brys
'R wy'n colli fy mhapyr, fy inc, a fy ngho',
O achos'rwy'n colli y wobr bob tro.

Mi golla'm cymeriad a'm parch, dyna'r gwir,
Mi gollaf a gefais neu enill cyn hir;
Mae rhai'n dechreu pwyntio eu bys ar fy ol,
A'm galw yn grachfardd anffodus a ffol.

Maent hwy yn y teulu yn gofyn mewn gwawd,
"Pa le mae dy wobrau, yr hen boenyn tlawd?"
Mae nghariad yn teimlo yn ddwys, medde hi—
Och! beth yw fy nheimlad fy hun meddwch chwi.

'R wy'n teimlo mewn difrif yn isel iawn, iawn,
Mae calon fy awen o siomiant yn llawn;
Os na fydd honyma'n fyddugol nid wy'
Yn anfon un sill i Eisteddfod byth mwy!
Gwae fi yn y byd, gwae fi yn y byd,
Yn cynyg bob cynyg, ond colli o hyd.

Nodiadau