Catiau Cwta/Catiau Cwta 4

Catiau Cwta

gan Thomas Jacob Thomas (Sarnicol)

DAWN BRIN

Nid prin, ac nid rhyw ddethol iawn
Yw'r rhai a chwardd ar ben cyd-ddyn,
Rhowch imi'r dyn a fedd y ddawn
I chwerthin am ei ben ei hun.

DYN

(Hen Wireb)

Rhyfeddol fod, a'i lond
O ddirgel nerth yw Dyn,
Meistr ar bopeth ond
Efe ei hun.

NA HIDIA

Na hidia, ffrind, am wawd a sen
Eiddigus lwyth,
'Does luchio cerrig ond at bren
Ag arno ffrwyth.

Y LLESTR BREGUS

Llawer yn fy agwedd druan
A welai f'ymddatodiad buan,
Ond mae'r rhai fu'n prysur daenu
'Mod ar ddarfod, wedi blaenu.

ADDFETACH BARN

Gynt, marw erddi a wnawn heb gwyn,
Ond heddiw gwn ei deunydd,
Gwell fyddai marw er ei mwyn
Na byw'n ei chwmni beunydd.

EI FWYNHAU EI HUN

"Mwynheais eich ymgom yn fawr,"
Meddai'r clebryn, gan droi
O'r diwedd at ei wrandawr
Heb sylwi bod hwnnw ers awr
Wedi ffoi.

SERCH O FLAEN RHESWM

Syrthio mewn cariad, a phriodi'r fun,
Rhesymu wedyn, dyna arfer dyn.

DAMWAIN YN Y BLACOWT

Digwyddodd damwain erch
Mewn blacowt yn y wlad
Bwriadai Dai ei gusan serch
I'r eneth, nid i'w thad.

Y LLINYNNAU A SYRTHIODD . . .

(Stori, mae'n wir).

Bun mewn rhubanau
A sidanau
Yn cerdded mewn steil
I fyny'r eil
Yng nghapel Sardis
Ddydd cyrddau mawr,
A llinyn ei gardis,
Yn syrthio i lawr,
(Rhyw linyn oedd.
O ran lliw a llun
Na ddewisai'r fun
Ei ddwyn ar goedd).

*⁠*⁠*
Y gennad heb estyn
Bys mewn sen
Yn codi'r testun
(Gwêl uwchben),
A'i gymhwyso'n rhydd
At wendidau'r dydd,
At glymau gau,
A llinynnau brau.

*⁠*⁠*
Erys yn hir
Y sôn drwy'r sir
Am Bregeth y Gardis
Yng nghapel Sardis.

Y GWR DU—EI RAGOLWG

"Mae'n fore teg," "Ydyw, ond daw
Cyfnewid toc. Mae storm gerllaw."

"Ni gawsom haf rhagorol." "Do,
Ond gaea' drwg a ddaw'n ei dro."

"Da fai cael heddwch yn y tir."
"Och! pery'r rhyfel erch yn hir."

"Mae Hwn-a-Hwn yn ddyn di-fai."
"Ydyw, mae'n burion, onibai—"

"Mae Hon-a-Hon yn tra rhagori
Mewn moes. "H'm, 'chlywsoch chi mo'r stori?"

"Naddo, ac nis clywaf chwaith,
Y dieflyn du !" a throes i'w daith
Yn haeddu llawer cryfach iaith.

A FYNNO GLOD . . .

Am luoedd cewri clodfawr
Gwlad fy Nhadau
Â'u coffa'n fendigedig,
(Fynycha'n wŷr parchedig)
Gwêl (yn Gymraeg) eu bywgraffiadau.

Nodiadau[golygu]