Diliau Meirion Cyf I/Anerchiad i'r Dysgedydd

← Richard Cobden, Yswain, A.S.

Diliau Meirion Cyf I gan Morris Davies (Meurig Ebrill)

Myfyrdod y Bardd yn ei 70 mlwydd oed, 1850

ANERCHIAD I'R DYSGEDYDD
AR DDECHREUAD EI 29 OED

HANBYCH, y dewrwych dirion—DDYSGEDYDD,
Addas gadarn foddion
Gwybodaeth helaeth wiwlon
I'r Cymry, 'rhai sy'r oes hon.

Gwnaethost eres les i'r wlad,—rhaid addef,
Er dydd dy gychwyniad,
Daionus fu lledaeniad
Dy odiaeth athrawiaeth rad.

Ymwriaist, Athraw mirain,—mel enau,
Wyth mlynedd ar ugain,
A'th gu eirioes iaith gywrain
I ddysgu drwy Gymru gain.

Dysgaist, goleuaist luoedd—a rhoddaist
Wir addysg i filoedd
O ddyliaid, mal deilliaid oedd,
Rai diles, mewn ardaloedd.,

Aml ergyd surllyd a sen,—a gefaist
O geufol cenfigen;
Amcanodd rhai mewn cynhen,
A llid balch, eillio dy ben.

Llwyr gilwg llawer gelyn—gwywedig,
A gododd i'th erbyn,
Teg awdwr wyt ti gwed'yn,
Heb un briw, ar ben y bryn.

Llafuriaist, daliaist dy dir,—yn wrol,
Fanerawg a chywir,
Di orn goeth darian y gwir,
Cain foddawg, y'th ganfyddir.

Di yraist drwy rym dy eiriau—ymaith
A'mhur draddodiadau;
Ffodd rhagot ffiaidd ddrygau
Hen ddych'mygion gweigion gau.

Dy eiriau nerthol, rhyfeddol foddion,
Gwiwrwydd eu tremynt, megys gyrdd trymion,
A chwilfriwiasant yn wachul friwsion
Wag dybiau anferth a dinerth dynion,
Gwnaethost rai drwg annoethion—yn glodwych
War ddwysgu degwych wir ddysgedigion.

Dos rhagod, cei fod yn fawr—ac enwog,
Dy gynnydd fo'n ddirfawr,
Da gweddai dy egwyddawr
Gael lle'n holl gonglau y llawr.

O hyn allan yn hollawl—llafuria
A lleferydd nerthawl;
Dy arwyddair fo'n dreiddiawl
Rhyddid i'r byd, hyfryd hawl.

Dynion yn gyffredinawl—fo er gwell,
Heb enw o ddichell, yn byw'n heddychawl:
I Dduw'r hedd sydd wir haeddawl—o foliant,
Trwy wiwgu weddiant, boed clod tragwyddawl.