Diliau Meirion Cyf I/Y Parch E. Davies (Eta Delta)

Diliau Meirion Cyf I

gan Morris Davies (Meurig Ebrill)

Y PARCH. E. DAVIES
(ETA DELTA.)

ARFER beirdd ein erfawr bau
Fu siarad rhyw fwys—eiriau;
Amser fu er dysgu'r dwl,
Da fyddai gair daufeddwl.

Mae Eta Delta bob dydd—i'w nodi
Yn wiwdeg ohebydd,
A'i ddur bin ni ddawr beunydd,
Heibio i bawb gohebu bydd.

Ni wel neb un gohebydd—diaball
O'i debyg drwy'r gwledydd;
Dyfnion wersi llawn defnydd
Gan Eta'n drysorfa sydd.

Dyn yw hwn â dawn hynod—olwynawg
I lenwi pob cyfnod;
Heb Delta ni bydda'n bod
Gwir elw mewn dim Grealod.

Yn hyawdl mewn hen a newydd—selog
Fisolion ein broydd,
Rhyw ddarlith ddi rith a rydd,
Goeth, rinawl, gu athronydd.

Mor eon a'i amrywiaeth—awdurol
Y dyry ddysgeidiaeth;
A gwên lon dirion y daeth—hyd Gymru,
I dda weinyddu ei dduwinyddiaeth.

Mae'n dreiddiawl mewn daearyddiaeth—cadarn
Y cwyd at seryddiaeth;
Ac athraw, gall ffrostiaw'n ffraeth
Rhyfeddol mewn rhifyddiaeth.

Baedda'r hen Fam babyddawl—ag aethus
Fygythion arswydawl;
Ond i'r FERCH y dyry fawl
Trwy ryw fodd tra rhyfeddawl.

Unwaith â'i araith eirian—cyffyrddodd
A ffordd i gael allan
Gu iesin glir gosyn glân,
Tewflith, o gawsellt aflan.

Gorwych am phisygwriaeth—ei cafwyd,
Cofir ei wasanaeth;
Adfer drwy rin ei driniaeth
Yn ddigon iach ddegau wnaeth.

Rhwydd heb wâd rhydd wybodaeth—gu wempawg
O gwmpas coginiaeth;
Dysg yn deg â'i chweg wiw chwaeth_i'r gwragedd
Yn bert a llonwedd barotoi lluniaeth.

Rhyfedd mor glodfawr hefyd—a dwysgall,
Y dysga'r ieuenctyd;
Fe rydd bob cyfarwyddyd
I'r rhei'ni iawn bobli'r byd.

I'r meibion dan rhod fe noda—' r adeg
Briodol i wreica;
Ac i'r merched d'wed air da,
Eres, pa bryd i wra.

Rhydd ddengmlwydd (arwydd orau)—ar hugain,
Neu ragor i'r llanciau;
Cu enethod, cân' hwythau,
O'i ran ef, wra yn iau.

Plant ffol i ddiafol, medd O,—yw pob un,
Pawb oll na phriodo,
Er mwyn cael, ar drafael dro,
Hap hylwydd wrth epilio.

Os gwir hyn, ys gwae rhei'ni—na feiddiant
Feddwl am briodi;
Gresyn na wnaent ymgroesi—a chanfod
Mor dra hynod yw eu mawr drueni.

Mae Eta'n trin y mater—is wybren
Yn sobraidd bob amser,
Er hyny, prin yr hanner—o'r Cymry,
A dŷn i fyny o dan ei faner.

Da gŵyr yr adeg orau—i'r hynaws
Rïanod a'r llanciau
Fyn'd dan rwymiad, c'lymiad clau,—parhäawl,
Hyny hyd ingawl wahaniad angau.

Onid oes seiniau dwysion—yn berwi
Yn ei bur gynghorion?
Gwell eu ceir, os eir i son,
Drwyddynt na rhai'r derwyddon.

Ar len os gwna neb benu—un rhinwedd
Yn rhïanod Cymru,
Gwrthddadl rydd ef i'w gwarthu
Ar dalcen y ddalen ddu.

Taro'n flin erwin a wnaeth ar gynnydd
Drygioni puteiniaeth
Y prif bwnc mewn cyfwng caeth—sydd ganddo
A lleisiau drosto, yw lles dirwestiaeth.

Ni fetha Eta roi ateb—parod,
I'r pura'i ddoethineb;
Cawr o awdwr cry' wiwdeb,
Dwfn iawn yw, nad ofna neb.

Yn ŵr iach bellach bob awr—bo Eta,
Heb attal dysg werthfawr;
Dalied yn deg hyd elawr,
Caiff helaeth ganmoliaeth mawr.

Nodiadau