Gwaith Goronwy Owen Cyf I/Awdl y Gofuned

Gwaith Goronwy Owen Cyf I

gan Goronwy Owen

golygwyd gan Owen Morgan Edwards

AWDL Y GOFUNED.

A ganwyd yn 1752, cyn gwybod pa beth oedd Awdl.]

O CHAWN o'r nef y peth a grefwn,
Dyma o archiad im' a erchwn.
Un rodd orwag ni ryddiriwn—o ged;
Uniawn ofuned, hyn a fynnwn:

Synwyrfryd doeth a chorff anfoethus,
Cael o iawn iechyd calon iachus;
A pheidio yno â ffwdanus—fyd
Direol, bawlyd, rhy helbulus.

Dychwel i'r wlad lle bu fy nhadau,
Bwrw enwog oes, heb ry nac eisien,
Ym Mon araul; a man orau—yw hon,
Llawen ei dynion a llawn doniau.

Rhent gymhedrol; plwyf da 'i reolau;
Ty is goleufryn; twysg o lyfrau ;
A gwartheg res, a buchesau,—i'w trin,
I'r loew wraig Elin rywiog olau.

Gardd i minnau, gorau ddymuniad,
A gwasgawdwydd o wiw gysgodiad,
Tra bwy'n darllain cain aceniad—beirddion,
Hil derwyddon, hylaw adroddiad.

Ac uwch fy mhen, ym mysg canghennau,
Bêr baradwysaidd, lwysaidd leisiau.
Ednaint meinllais, adlais odlau,—trydar
Mwyn adar cerddgar, lafar lefau.

A thra bo 'r adar mân yn canu,
Na ddeno gwasgawd ddyn i gysgu,
Cydgais â'r cor meinllais manllu—fy nghân
Gwiw hoew a diddan gyhydeddu.

Minnau a'm deulanc mwyn i'm dilyn,
Gwrandawn ar awdl arabawdl Robyn
Gan dant Goronwy gywreinwyn,—os daw
I ware dwylaw ar y delyn.

Deued i Sais yr hyn a geisio,
Dwfr hoff redwyllt ofer a ffrydio
Drwy nant a chrisiant, a chroeso, —o chaf
Fon im'; yn bennaf henwaf honno.

Ni wnaf f' arwyrain yn fawreiriog,
Gan goffau tlysau, gwyrthiau gwerthiog,
Tud, myr, mynydd, dolydd deiliog,—trysor
Yn India dramor, oror eurog.

Pab a gâr Rufain, gywrain gaerau,
Paris i'r Ffrancon, dirion dyrau,
Llundain i Sais, lle nad oes eisiau—son
Am wychder dynion; Mon i minnau.

Rhoed Duw im' adwedd iawnwedd yno,
A dihaint henaint na'm dihoeno,
A phlant celfyddgar a garo—eu hiaith,
A hardd awenwaith a'u hurdduno.

Nodiadau